فرهنگ پهلوی

فرهنگ پهلوی

نویسنده: بهرام فره وشی
ناشر: دانشگاه تهران 
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 540
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1352 - دوره چاپ: 2

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر کتاب

جای یک فرهنگ پهلوی به فارسی که بتواند احتیاجات زبان فارسی را از نظر ریشه شناسی فارسی، شناسی فارسی، شناسایی لغات کهن ادبی، واژه سازی، تتبع در تاریخ زبان فارسی و تحول آن، لهجه شناسی ایرانی و غیره برآورد هنوز در ادبیات فارسی خالی است و در سالهای اخیر که ایرانیان به علوم زبانشناسی و متفرعات آن بیشتر روی آورده اند. این جای خالی بیش از پیش می گردد. فرهنگ پهلوی برای یک ایرانی به منزله فرهنگ های یونانی و لاتینی برای ملل غربی است و با در نظر گرفتن پیوند نزدیکی که زبان فارسی با زبان پهلوی دارد وجود آن برای ادب ایران کاملا ضروری می نماید...

کتاب ؛ واژه‌نامه کوچکی است درباره حدود ۵۰۰ هزوارش که در نوشته‌های پارسی میانه زردشتیان (متون پهلوی) به کار می‌رفته‌است. نویسنده و تاریخ نگارش این واژه‌نامه مشخص نیست.مؤلف در این کتاب کوشیده است واژه‌هایی را که از نظر املایی برای دبیران و کاتبان دشوار بوده، گردآوری کند.از فرهنگ پهلوی نسخه‌های گوناگونی در دست است که از میان آنها چهار نسخه از قدمت و اعتبار بیشتری برخوردارند و در ایران کتابت شده‌اند.

در این فرهنگ، بسیاری واژه های مبهم ادبیات کهن پارسی را می یابیم که به یاری آنها می توان به درک برخی از مفاهیم ناگشوده ادب کهن دست یافت. بسیاری واژه های از یاد رفته پارسی را که اصل آنها در این فرهنگ یافت می شود، می توان با اطمینان از ریشه و بن آنها، بی دغدغه خاطر بکار برد.

برای تعداد بسیاری از واژه های بیگانه که اکنون بکار برده می شوند و گاه می پنداریم که معادلی در پارسی ندارند، می توان در میان انبوه واژه های پهلوی معادلی یافت و به هنگام نیاز آن را به کاربرد. بسیاری از شکل های دستوری که در زبان پارسی امروز متروک شده اند در میان این واژه ها یافت می شوند.این شکل ها ، تصویری از ساخت دستوری زبان پهلوی و زبان برخی از متون کهن پارسی را به دست می دهند و می توانند در بازسازی دستور زبان فارسی الهام بخش باشند.