شیرین و خسرو

شیرین و خسرو

نویسنده: امیرخسرو دهلوی
متن انتقادی و مقدمه: غضنفر علی یف
ناشر: آکادمی علوم اتحاد شوروی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 400
اندازه کتاب: رقعی گالینگور - سال انتشار: 1962 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر کتاب

سلسله آثار ادبی ملل خاور - متن انتقادی

امیر خسرو دهلوی بزرگترین نماینده ادبیات فارسی زبان هند و نخستین ادامه دهنده مکتب ادبی حکیم نظامی گنجوی می باشد.خمسه امیر خسرو که براساس موضوع مثنوی های نظامی نوشته شده یکی از نوادر اثار ادبی شرق است.حکیم ابوالحسن یَمین‌الدین بن سیف‌الدین محمود معروف به امیر خسرو دهلوی(زاده ۶۵۱ در پتیالی، هند درگذشته ۷۲۵ هجری قمری در دهلی) بزرگترین و پرکارترین شاعر پارسی‌گوی هندوستان است.

او یکی از دو شاعر مهم اوایل قرن هشتم است که سایر سخنوران پارسی‌گوی هند را تحت‌الشعاع قرار دادند و در ادوار بعد هم نفوذی دامنه‌دار در میان شعرای ایران و هند داشتند. آن دو امیرخسرو، و حسن دهلوی بودند.امیرخسرو به زبان‌های فارسی، عربی، ترکی و سانسکریت چیرگی داشت و به سعدی هند معروف بود و او در اوایل حال به «سلطانی» و سپس به «طوطی» تخلص می‌کرد.

خداوندا دلم را چشم بگشای
به معراج یقینم راه بنمای
به رحمت باز کن گنجینهٔ جود
درونم خوان بشاد روان مقصود
دلی بخش از ثنای خویش معمور
زبانی ز آفرین دیگران دور
دراسانیم شکر اندیش گردان
به دشواری سپاسم بیش گردان
امیدم را به جائی کش عماری
که باشد پیشگاه رستگاری
چو خود برداشتی اول ز خاکم
مده آخر به طوفان هلاکم 
به نام آنکه جان را زندگی داد
طبیعت را به جان پایندگی داد
خداوندیکه حکمت بخش خاکست
کمینه بخشش او جان پاکست
دو کون از صنع او یک گل به باغی
ز ملکش نه فلک یک شب چراغی
رموز آموز عقل نکته پیوند
شناسائی ده جان خردمند
بصارت بخش چشم پیش بینان
تمنای درون شب نشینان
جواهر بند ناهید از ثریا
چراغ افروز در قعر دریا