آشنایی با ادبیات باستانی ایران و جهان

نویسنده: اسماعیل همتی
ناشر: سمنگان
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 380
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1389 - دوره چاپ: 1

کیفیت: نو ؛ نوشته تقدیمی دارد

مروری بر کتاب

موضوع کتاب حاضر، ادبیات داستانی پیش از اسلام و معرفی آثار داستانی عهد باستان از سرزمین ایران و دیگر سرزمین‌های جهان است. این مجموعه با هدف معرفی آثار ارزشمند ادبیات باستانی ایران و جهان به دانشجویان رشته‌های مرتبط با این‌گونه آثار، از جمله دانشجویان رشتة نمایش و نیز علاقه‌مندان داستان‌ها، اسطوره‌ها، خدایان، آیین‌ها، افسانه‌ها، باورها، حماسه‌ها،‌ تاریخ‌ها و اندرزهای ملی و دینی ایران و جهان باستان گردآوری شده است.

آثار معرفی‌شده از سرزمین‌های باستانی ایران، هند، بابل، یونان، روم و سرزمین قوم یهود و عیسی مسیح از روزگاران گوناگون باستان به یادگار مانده است. در این مجموعه نمونه‌هایی انتخاب شده‌اند که علاوه بر داشتن متنی مرجع و اصیل و نیز ترجمه‌ای معتبر و آگاهانه، از ویژگی‌های دراماتیک و داستانی بیش‌تر برخوردار باشند. همچنین برای شناخت بیش‌تر و بهتر آثار مربوط به هر کدام از سه سرزمین جغرافیایی «ایران زمین»، «مشرق زمین» و «مغرب زمین» توضیحاتی مختصر درباره ویژگی‌های هر یک از آنها آمده است.

آنچه با مطالعهٔ تاریخ و ادبیات شرق و غرب جهان باستان قابل تأمل می‌نماید، از جمله این نکته است که به نظر می‌رسد مبدأ آفرینش و پیدایش بعضی آثار ادبی غرب باستان، نخست مشرق‌زمین بوده (مانند ارداویرافنامه)؛ و آنگاه که همراه مسافران، بازرگانان یا جنگاوران، اعم از فاتحان و مغلوبان، به سرزمین‌های دیگر و از جمله مغرب‌زمین راه یافته‌اند، چنانچه خوشایند مردمان آن جای ها واقع شده‌اند، در همان دوران یا دورانی پس از آن، توسط شاعران و داستان‌پردازان آن سرزمین‌ها، با نوع روایت و زبانی دیگر، و نیز متناسب با تاریخ و فرهنگ ملی آنها، بازآفرینی یا همانندآفرینی شده‌اند؛ همچنان که می‌توان گفت مبدأ آفرینش و پیدایش بعضی آثار مشرق‌زمین نیز (مانند داستان رویین‌تنیِ اسفندیار» مغرب بوده است.

بررسی تطبیقی این آثار برای شناخت عناصر مشترک و میزان همانندی آنها، تخصص و وظیفهٔ دیگری است که چندی از پژوهشگران و ادب‌شناسان گرانقدر کشورمان آن را دارا بوده و با شایستگی به انجام رسانده‌اند؛ هم‌چنان که این پژوهش‌ها ادامه دارد و دیرگاهی است جوانان فرهیخته‌ای در پی شناخت بنیان‌های تاریخی و فرهنگی این آثار هستند.

اما واقعیت این است که از میان آثار سفر کرده به سرزمین‌های دیگر، با وجود اهمیت، جذابیت و گاه احترامی که نزد مخاطبان سرزمین خود داشته‌اند؛ بعضی آثار قابلیت آن را نیافته‌اند که برای مخاطبان سرزمین‌های میزبان نیز جذاب آیند؛ اما بعضی آثار نیز نه تنها موفق شده‌اند توجه مردمان و صاحب‌نظران آن سرزمینها را به خود جلب کنند، بعضی حتی توانسته‌اند در روح و روان مردمان آن جایها چنان جای گیرند که با گذشت روزگار، جزیی از فرهنگ و ادبیات آن دیار به شمار آیند...