- موجودی: درحال حاضر موجود نمی باشد
- مدل: 164025 - 63/5
- وزن: 0.33kg
گردونه خورشید یا گردونه مهر
نویسنده: نصرت الله بختورتاش
ناشر: عطائی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 63
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1356 - دوره چاپ: 2
کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو
مروری بر کتاب
مصور
شناخت و تحلیل نمادها و نشانهها در هنر ایران، به خصوص در دست بافتهها امری ضروری است كه به اندازه آفرینش و خلاقیت هنری مهم است. بسیاری از نقوش و تصاویر متن قالی، به خصوص در قالی عشایری حاوی اطلاعات نمادین است و اغلب از لحاظ ظاهر، دلالتی با موضوع ندارد. به این معنی كه از مشخصات آنها نمیتوان به مفهوم آن پی برد. علاوه بر این، این نقوش نشانی از هویت فرهنگی بافنده دارند كه از گذشته تا به امروز به طور وسیعی از سوی مردم آن فرهنگ استفاده شده است.
نمادها در نقاط مختلف جهان، برگردان فهم و ادراك آدميان در زمانهاي متفاوت، از زندگي روزمره مي باشند و پايداري حضور آن ها از قرن ها قبل تا روزگار كنوني، شاهد نيروي پايدار آنها است. اهميت نمادها را در جهان امروز با جستجوي آنها در شكل هلي جديد مانند عكس، فيلم؛ در قالب سينما، تلويزيون، كتاب، تابلوها و آگهي هاي بازرگاني و غيره، بهتر مي توان درك كرد.
چلیپا نگارهای است بسیار کهنسال و چون در نزد پیشینیان گونهای نماد نیروهای نهفته در طبیعت و نیروهای آسمانی به شمار آمده، در بیشتر سرزمینهایی که تمدنهای باستانی را در بستر خود پرورش داده است، یافت میشود. از دیدگاه نیروهای آسمانی و مینوی، چلیپا روشنگر خوشبختی، آشتی، نیروی زندگیبخش و درمانکننده، سپاس از خدایان و درخواست پشتیبانی و آمرزش از آنان به شمار میآمده و نیز عنصری بوده است که مردم را از پلیدیها، چشمزخمها، بدبختیها، و اهریمنان نگهبانی میکرده و ارواح شیطانی را به دور میرانده است.
پیشینۀ آن در ایران تا هزارۀ پنجم پیش از میلاد مسیح میرسد. انسان نخستین از آنجایی که نور خورشید، تاریکیها را دور میکرد و باعث رویانده شدن گیاهان میشد و هرگونه آسیب را از انسان دور میکرد، آن را میپرستید. ولی در زمستان که میخواست خود را گرم کند، رو به آذرخش آورد و پارههای چوب کمکرسان او شد. بشر با گذاردن دو تکه از این چوبها به صورت چلیپاوار بر روی هم و با سایش و مالش پیدرپی آنها بر یکدیگر اخگری پدید آورد و آتشی برافروخت و غار خود را گرم کرد، بنابراین چلیپا مقدس شد.
از طرف دیگر بشر نخستین هنگامی که به آسمان نگاه میکرده است، ستارههایی را میدیده که چون چلیپا "+" سوسو میزدهاند. کتاب حاضر، پژوهشی مبسوط دربارۀ چلیپا "+" , و چلیپای شکسته است. در کتاب پس از بیان پیشینۀ چلیپا، به عنوان نمادی جهانی در کشورهای مختلف بررسی شده و سپس نقش آن در ایران باستان و دوران اسلامی، همچنین در روزگار معاصر بررسی شده است.