تمدن ایران مرهون مردمی است که در این سرزمین زندگی کرده ‌اند و در تعامل با جغرافیا و نظام طبیعی حاکم بر آن، تاریخ، فرهنگ وتمدن ایرانی را پدید آورده اند. در ایران باستان دولت های ماد تا ساسانی بر نواحی مختلف ایران حکومت کردند. در قرن بیستم میلادی ایران یکی از مناطق مورد توجه برای کاوش های باستان شناسان به شمار می آمد....

...سنگ نگاره ها یکی از پررمز و رازترین منابع تاریخ گذشتگان به شمار می روند؛که در علم باستان شناسی بسیار حائز اهمیت می باشند، زیرا برسی این آثار در کشف زمینه های فکر و فرهنگی اجداد انسان نقش بسزایی دارد. سنگ نگاره ها مجموعه بسیار خوبی برای برسی تاریخ، فرهنگ و هنر مناطق مختلف است و حاکی از موقعیت اجتماعی، اعتقادات و باورهای مردم هر منطقه است که در اختیار بشر امروزی قرارگرفته است.

به هرحال به طور یقین کاربرد این نقوش بر روی صخره ها ریشه در باورها و اعتقادات این قوم داشته و با برسی نقوش این سنگ نگاره ها که جنبه نمادهای اسطورهای دارند می توانیم به برسی افکار عقاید ایشان بپردازیم. به هرحال اسطوره ها آیینه هایی هستند که تصاویری را از ورای هزاره ها منعکس می نمایند و آنجا که تاریخ و علم باستان شناسی خاموش می مانند اسطوره ها به سخن درمی آیند و فرهنگ آدمیان را از دوردست ه ا به زبان آورده و افکار بلند مردمان ناشناخته ولی اندیشمند را در دسترس ما می گذارند...

....به هنگام شکل گیری شاهنشاهی هخامنشی تا چندین سده پس از دوره ساسانی، فارس مرکزی یا دشت مرودشت دچار تحول و دگرگونی بنیادینی گردید که نمونه های بارز آن را میتوان در زمینه های معماری، هنر، مذهب، رشد جمعیت، رونق کشاورزی و اقتصادی پویا دنبال کرد. پیدایش آرامگاه های شاهان بزرگ هخامنشی در پاسارگاد، نقش رستم و تخت جمشید جلوه آشکاری از هنر معماری و تأثیر مذهب نوگرایانه در این برهه از زمان و مکان می باشد.

تدفین های مردمان عادی نیز یک سیر دگرگونی را پیموده است که بی تاثیر از مذهب و تحولات تاریخی نبوده است. افزون بر تدفین های به ندرت داخل خاک که از مردمان عادی دوره هخامنشی در دشت مرودشت به دست آمده اغلب تدفین ها در بالای تخت جمشید در لای شکاف سنگ ها قرار گرفته است....