گامی به سوی قرآن

گامی به سوی قرآن

نویسنده: سید ابوالحسن حسینی ادیانی
ناشر: دانشگاه الزهرا
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 374
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1381 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

در چند موضوع تحقیقی پیرامون قرآن

نویسنده‌ در مقدّمه‌ی‌ کتاب‌ یادآور می‌شود که‌ شرط‌ استفاده‌ی درست‌ و همه‌ جانبه‌ از قرآن‌ مجید داشتن‌ شناختی‌ هر چند مختصر و کلّی‌ از این‌ کتاب‌ آسمانی‌ است‌. و سپس‌ در راستای‌ تحقق‌ این‌ هدف‌، شش موضوع‌ را در شش بخش‌ مورد بررسی‌ قرار می‌دهد.

در بخش‌ اول‌، ضرورت‌ شناخت‌ قرآن‌، اهداف‌ نزول‌ قرآن‌، فلسفه‌ی‌ نزول‌ قرآن‌، حقیقت‌ وحی‌ و آغاز نزول‌ وحی‌ و …را مورد بررسی‌ قرار می‌دهد‌. در بخش‌ دوم‌ به‌ تاریخ‌ تدوین‌ و نگارش‌ قرآن‌ می‌پردازد، و مباحثی‌ مانند حفظ‌ قرآن‌ در سینه‌ها، تدوین‌ قرآن‌ با ابزار نگارش‌، تدوین‌ قرآن‌ در مصحف‌ واحد، توحید المصاحف‌، سبعة‌ احرف‌ و اصلاح‌ نگارش‌ قرآن‌ را از دیدگاه‌ دانشمندان‌ علوم‌ قرآنی‌ بررسی‌ می‌نماید.

در بخش‌ سوم‌، نویسنده موضوع‌ تحریف‌ را پیش‌ کشیده‌، و به‌ تبیین‌ و توضیح‌ معنای‌ تحریف‌، اقسام‌ تحریف‌، اقوال‌ دانشمندان‌ اسلامی‌ پیرامون‌ تحریف‌، ادله‌ی‌ مصونیت‌ قرآن‌ از تحریف‌ و‌ به‌ نقد و بررسی‌ افسانه‌ی‌ تحریف‌ قرآن‌ می‌پردازد‌. در بخش‌ چهارم‌ به‌ حقیقت‌ اعجاز و ابعاد اعجاز، وجوه‌ اعجاز اشاره‌ شده‌ و سپس‌ با استفاده‌ از نظرهای‌ مفسّران‌ بزرگ‌ اسلامی‌ اعجاز قرآن‌ مورد بررسی‌ قرار می‌گیرد. بخش‌ پنجم‌ کتاب‌ شامل‌ برخی‌ از موضوعات‌ علوم‌ قرآنی‌ است‌. در این‌ راستا به‌ توضیح‌ موضوع‌هایی‌ مانند اسباب‌ النزول‌، مکّی‌ و مدنی‌، محکم‌ و متشابه‌، تأویل‌ و تفسیر، ناسخ‌ و منسوخ‌، مفهوم‌ و منطوق‌، عامّ و خاصّ، مجمل‌ و مبیّن‌ و مطلق‌ و مقیّد پرداخته‌ می‌شود‌.

در بخش‌ ششم‌ نویسنده نخست‌ مباحثی‌ را پیرامون‌ تفسیر و طبقات‌ مفسران‌ شیعه‌ و اهل‌ سنّت‌، مبادی‌ و مقدمات‌ تفسیر، منابع‌ تفسیر و تفسیر به‌ رأی‌ پیش‌ کشیده‌، سپس‌ با نقد و بررسی‌ روش‌های‌ مختلف‌ تفسیری‌ مانند روش‌ تفسیر نقلی‌، فلسفی‌، کلامی‌، عرفانی‌ و علمی‌، معقول‌ترین‌ و منطقی‌ترین‌ شیوه‌ی‌ تفسیر قرآن‌ را تفسیر قرآن‌ به‌ قرآن‌، معرّفی‌ می‌نماید‌. در پایان‌ کتاب با تنظیم‌ فهرست‌های‌ متعدد، یافتن‌ مطالب‌ برای‌ علاقه‌مندان‌ علوم‌ قرآنی‌ تسهیل‌ می‌گردد.

فهرست

اهداف و رسالت نزول قرآن
نزول قران از طریق وحی
فلسفه نزول تدریجی ; سپس
درباره تاریخ نگارش قرآن
ابزار نگارش
خطاها
اولین قرآن‌های جمع‌آوری شده
قرآن حضرت علی (ع)
تحریف در قرآن
اعجاز قرآن و ابعاد آن 
اسباب نزول
شان نزول
مکی و مدنی بودن سوره‌ها
تاویل و تفسیر
محکم و متشابه
ناسخ و منسوخ 
و...