پیام قرآن ؛ ده جلدی

پیام قرآن

نویسنده: آیت الله ناصر مکارم شیرازی
ناشر: مدرسه امام علی (ع) - دارالکتب اسلامیه
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 4568
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1391 ~ 1374 - دوره چاپ: 6 ~ 1 

مروری بر کتاب

روش تازه ای در تفسیر موضوعی قرآن

براى تفسير موضوعى دو روش وجود دارد :

روش اوّل كه بعضى از مفسّران براى كار خود انتخاب كرده‌اند كه موضوعات مختلف را اعم از موضوعات اعتقادى (توحيد و معاد و…) يا موضوعات اخلاقى (تقوا، حسن خلق و…) را در كلام خود مطرح مى‌كنند و بعد از تحليل‌هاى فلسفى و كلامى، يا تحليل‌هاى اخلاقى، بعضى از آيات قرآن را كه در اين زمينه وارد شده است به عنوان شاهد، ذكر مى‌كند.

روش دوم اين است كه ما قبل از هر چيز به گردآورى تمام آياتى كه درباره يك موضوع در سرتاسر قرآن وارد شده است بپردازيم و بدون پيش‌داورى‌هاى قبلى اين آيات را در كنار هم چيده و يك يك تفسير كنيم، و بعد در يك جمع‌بندى رابطه آنها را با يكديگر در نظر گرفته، و از مجموع آنها به يك ترسيم كلّى دست يابيم.

در اينجا مفسّر مطلقا از خود چيزى ندارد، و هم چون سايه به دنبال آيات قرآن مى‌رود. همه چيز را از قرآن مى‌فهمد، و تمام همّت او كشف محتواى آيات است؛ و اگر از كلمات ديگران حتى از احاديث كمك مى‌گيرد در مرحله بعد و جداگانه خواهد بود.

در پيام قرآن اين روش را انتخاب كرده‌ايم. در اين كتاب همه جا آيات قرآن كه درباره يك موضوع وارد شده است در پيشانى بحث قرار گرفته، و تمام مطالب در سايه آن آيات پيش مى‌رود؛ و فكر مى‌كنيم اين راه، بهتر ما را به حقايق قرآنى مى‌رساند تا راه اوّل؛ اتفاقآ اين دو روش در تفسير معمولى (همان تفسيرهاى ترتيبى كه به ترتيب آيه‌ها و سوره‌ها نوشته شده است) نيز وجود دارد گروهى آيات قرآن را بر نظرات خود تطبيق مى‌كنند، و گروه ديگرى نظرات خود را تابع آيات قرآن قرار مى‌دهند؛ و مسلّمآ راه صحيح تفسيرى، راه دوّم است.

دومین اثر بزرگ قرآنی آیت الله مکارم شیرازی، تفسیر موضوعی، با نام پیام قرآن است. این کار نیز همچون تفسیر نمونه، با همکاری جمعی از فضلا و دانشمندان حوزه علمیه قم صورت گرفته است. این تفسیر، فعالیت خود را از 26 محرم 1408 هجری قمری، برابر با 29 شهریور 1366 آغاز و جلد دهم آن در تاریخ 1374 شمسی پایان پذیرفت. این کتاب، مقدمه ای درباره چیستی و روش تفسیر موضوعی دارد.

هنگامى كه سخن از تفسير قرآن به ميان مى‌آيد فورآ نظرها به همان تفسير معمولى (تفسير ترتيبى) جلب مى‌شود كه آيات قرآن را به ترتيب مورد بحث و بررسى قرار مى‌دهد و محتوا و حقيقت آنها را روشن مى‌سازد؛ همان كارى كه از صدر اسلام تا كنون در تفسير قرآن معمول بوده است، و دانشمندان و علماى بزرگ اسلام صدها يا هزاران كتاب به نام تفسير قرآن مجيد در زمينه آن تأليف كرده‌اند.

البتّه نوع ديگرى از تفسير نيز كم و بيش رايج بوده؛ كه ناظر به تفسير مفردات قرآن است؛ يعنى واژه‌هاى قرآنى را جداگانه، به صورت معجم، و به ترتيب الفبا مورد بحث قرار مى‌دهد كه نمونه روشن آن كتاب مفردات راغب و كتاب «وجوه القرآن» و «تفسير غريب القرآن طريحى» و در اين اواخر نيز كتاب «التحقيق فى كلمات القرآن الكريم» و نثر طوبى يا دائرة المعارف قرآن مجيد است.

فهرست

ج.1. معرفت و شناخت در قرآن مجید
ج.2. خدا جویی و خدا شناسی در قرآن مجید
ج.3. طرق معرفت الله در قرآن مجید
ج.4. صفات جمال و جلال در قرآن مجید
ج.5. معاد در قرآن مجید ؛ قسمت اول
ج.6. معاد در قرآن مجید ؛ قسمت دوم
ج.7. نبوت عامه در قرآن مجید
ج.8. نبوت خاصه در قرآن مجید
ج.9. امامت و ولایت در قرآن مجید
ج.10. حکومت اسلامی در قرآن مجید