ضرب المثل ها و تک بیت های سور و سوگ زبال لکی

ضرب المثل ها و تک بیت های سور و سوگ زبال لکی

نویسنده: علیمردان عسگری
ناشر: شاپور خواست
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 446
اندازه کتاب: وزیری سلفون - سال انتشار: 1388 - دوره چاپ: 1
 

مروری بر کتاب

فرهنگ عامه لرستان 

تک بیت‌های ویژه سور و سوگ، یکی از عناصر مهمّ فرهنگ مردم لک زبان و حوزه جغرافیایی استان‌های همدان، کرمانشاه، ‌ایلام، کردستان و قسمتی از استان همدان است. از ویژگی‌های این ابیات با همة کاربرد خود و نقش بی‌بدیل در زندگی این مردم، ناشناخته بودن شاعر و یا شاعران این سروده‌هاست و همین‌طور زمان و تاریخ سرایش آن‌ها. اما هرچه هست جان و جان مایه فرهنگی این قوم ایران تبارند و نمود عینی این سروده‌ها، اشک‌ها و لبخندهایی است که در جشن‌ها و سوگ‌های آن‌ها حاصل آمده است. کتاب حاضر حاوی تک بیت‌هایی ویژه سور و سوگ در زبان لکی،‌ هم‌چنین ضرب‌المثل‌هایی در این زبان است و حاصل کار میدانی نویسنده در مناطق لک نشین سرزمینمان است.

در میان لرها نیز ضرب المثل های فراوانی وجود دارد که آن ها را در جای جای کشورمان با زبان ها و لهجه های گوناگون می توان شنید. در ادامه برخی از این ضرب المثل ها که در سایر مناطق کشور نیز رایج هستند مورد اشاره قرار می گیرند ( البته با توجه به اینکه لرها از طوایف گوناگون و دارای لهجه های متفاوتی می باشند ممکن است برخی از کلمات این ضرب المثل ها در لهجه ای دیگر دارای تفاوت هایی باشد ).

اگر نانت در خانه است گاوت در صحراست، اگر نانت به صحراست گاوت در خانه. این معنا که بسیار در اسلام مورد عنایت می باشد کنایه از آن است که هر کسی سفره ای گشاد داشته باشد از عواید نیکی آن بهره مند خواهد شد. همان گونه که رسول گرامی اسلام (ص) می فرمایند:« السخی قریب من الناس، قریب من الجنه، بعید من النار ... » سخاوتمند؛ به خدا، مردم و بهشت نزدیک و از جهنم دور است.

تا کچکی نکی و گپی نمیرسی
تا کوچکی نکنی به بزرگی نمیرسی

یادآوری به افرادی است تا از فرمانبرداری بزرگترها و استادان رنجیده خاطر نشوند موفق نمی شوند.

تراز گـُروَه تا در کَه دو
مسیر راست و همیشگی گربه تا در انبار کاه

کنایه به افرادی است که رفت و آمد بجای معین دارند.

بزم میره, بالا می شینه

بدگویی و غیبت می کند,در صدر هم می نشیند.

کنایه به افراد از خود راضی و دورواست.