فرهنگ مثلهای لری

فرهنگ مثل های لری

نویسنده: علیمردان عسگری
ناشر: افلاک
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 400
اندازه کتاب: وزیری سلفون - سال انتشار: 1387 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

فرهنگ عامه لرستان

در باب فرهنگ عامه‌ي لرستان هر آنچه از باورها و آيين‌ها و افسانه‌هاي كهن ايران‌زمين در ذهن عامه‌ي مردم مانده است به نوعي ريشه در فرهنگ مردم لرستان هم دارد، زيرا اين سرزمين كهن همپا و همتراز تاريخ و تمدن بشري نمود عيني داشته است و هرآنچه نام آيين و اسطوره، قصه و حكايت و ... با خود دارد نام و نشانه‌اش در باور اين مردمان حضور دارد.

احترام به نور و آتش و آب و خاك چهار عنصر اصلي حيات، آداب ويژه در آيين‌ها گاه‌شماري كشاورزي و كشت‌و‌كار، جشن‌هاي باران و برف، موسيقي كار و زندگي به آواهاي مور، مويه، سور و سوگ، همياري‌هاي روزمره زندگي، باورهاي مذهبي همه و همه به صورت نماد و سمبل با زندگي اين مردمان آميخته است، آنچنان كه اين همه را بايد عين زندگي دانست و زنده بودن با آن‌ها معنا پيدا مي‌كند و زندگي بدون اين همه باورمندي يعني پوچي و نيستي ...!

در میان لرها نیز ضرب المثل های فراوانی وجود دارد که آن ها را در جای جای کشورمان با زبان ها و لهجه های گوناگون می توان شنید. در ادامه برخی از این ضرب المثل ها که در سایر مناطق کشور نیز رایج هستند مورد اشاره قرار می گیرند ( البته با توجه به اینکه لرها از طوایف گوناگون و دارای لهجه های متفاوتی می باشند ممکن است برخی از کلمات این ضرب المثل ها در لهجه ای دیگر دارای تفاوت هایی باشد ).

اگر نانت در خانه است گاوت در صحراست، اگر نانت به صحراست گاوت در خانه. این معنا که بسیار در اسلام مورد عنایت می باشد کنایه از آن است که هر کسی سفره ای گشاد داشته باشد از عواید نیکی آن بهره مند خواهد شد. همان گونه که رسول گرامی اسلام (ص) می فرمایند:« السخی قریب من الناس، قریب من الجنه، بعید من النار ... » سخاوتمند؛ به خدا، مردم و بهشت نزدیک و از جهنم دور است.

تا کچکی نکی و گپی نمیرسی
تا کوچکی نکنی به بزرگی نمیرسی

یادآوری به افرادی است تا از فرمانبرداری بزرگترها و استادان رنجیده خاطر نشوند موفق نمی شوند.

تراز گـُروَه تا در کَه دو
مسیر راست و همیشگی گربه تا در انبار کاه

کنایه به افرادی است که رفت و آمد بجای معین دارند.

بزم میره, بالا می شینه

بدگویی و غیبت می کند,در صدر هم می نشیند.

کنایه به افراد از خود راضی و دورواست.