صوفیانه ها و عارفانه ها ؛ زرکوب

صوفیانه ها و عارفانه ها

نویسنده: نادر ابراهیمی
ناشر: گستره
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 475
اندازه کتاب: وزیری گالینگور روکشدار - سال انتشار: 1370 - دوره چاپ: 1

کیفیت : نو ؛ لبه روکش کتاب زدگی مختصری دارد

مروری بر کتاب 

تاریخ تحلیلی پنج هزار سال ادبیات داستانی ایران

 از آغاز تصوف تا حمله عزها همراه با دویست نمونه ی منتخب و تحلیل آنها

...مردی نزدیک پارسامردی کیسۀ پردرم به دست گرفته، گفت: یا استاد! دلم تاریک شده است. مرا پندی ده. پارسا گفت: اندر آن کیسه چه داری؟ گفت: درم. گفت: چند است؟ گفت: هزار درم. چیزی خواهم خرید. گفت: سر کیسه باز کن. باز کرد. پارسامرد یک درم برگرفت و گفت: پیش تر آی.
پارسا آن درم بر چشم وی نهاد و گفت: چشم باز کن و بنگر. گفت: این درم بر چشم من است، نمی بینم. گفت: ای مرد! یک درم بر چشم سر نهادی، دنیا را نمی بینی. پس دو هزار درم بر دل نهاده ای، چگونه چشم دل تاریک نشود تا عقبی را ببینی؟...

«صوفیانه‌ها و عارفانه‌ها»، با زیر عنوان «تاریخ تحلیلی پنج‌هزار سال ادبیات داستانی ایران»، اثری است تحلیلی درباره ادبیات داستانی به قلم نادر ابراهیمی. ابراهیمى در این کتاب، ضمن بیان تاریخ تحلیلى پنج ‏هزار سال ادبیات داستانى ایران از آغاز تصوف تا حمله غزنوی‏ ها و ارائه دویست نمونه منتخب و تحلیل و مقایسه آن‌ها، الگوبردارى از داستان‌هاى ایرانى را بررسى ‏مى‏ کند.

ابراهیمی در این اثر در ابتدا منتخبی از بهترین آثار صوفیه را از ابتدای ظهور تصوف تا حمله ی غز ها ارائه می کند سپس این آثار را از منظرهای مختلف مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. او در ابتدا بر اساس اسناد و مدارکی که از کتاب موجود است، از نظر سبک نگارش نویسنده و ساختمان داستان اثر را مورد بررسی قرار می دهد سپس حکایت مورد نظر را از دیگر جنبه ها مانند جنبه های هنری و کارکردهای سیاسی و اجتماعی و اخلاقی و تربیتی و روان شناختی واکاوی می کند . مقدمه ی کتاب به طور کلی رویکرد و نگاه ابراهیمی را به این مقوله نشان می دهد بنابراین برای فهم و درک درست کتاب بسیار مفید خواهد بود.

این کتاب مشتمل بر دو فصل است به نام های: (مقدمات و مکالمات) و (نمونه ها و لحظه های تحلیلی آن ها) که فصل دوم نیز مشتمل بر 10 بخش می باشد. در مقدمات و مکالمات پس از 35 صفحه نویسنده مهم ترین پرسش را که همان چیستی عرفان و تصوف است را بی پاسخ می گذارد و خواننده در همان ابتدا که در عنوان کتاب گفته شده تحلیل پنج هزار ساله انتظار دارد تمایز بین این دو مقوله را پیدا کند اما سرگردان رها می شود و در صفحه 38 خواننده با جمله (تصوف همان عرفان است) رو به رو می شود که به نظر می رسد پاسخی این چنین مورد انتظار خوانندگان نیست. اگر چه که نویسنده قصد نداشته پا به دریایی بی کرانه بگذارد.

فهرست

مقدمات و مکالمات
نمونه‏ ها و لحظه‏ هاى تحلیلى آن‌ها
مقدمه‌ای بر «کشف‌المحجوب»‏ هجویرى
منتخب حکایات «کشف‌المحجوب» هجویرى
مقدمه‌ای بر رساله «بستان‌العارفین»
منتخب حکایات رساله «بستان‌العارفین»
مقدمه‌ای بر «شرح تعرف» بخارى
منتخب حکایات «شرح تصرف» ‏بخارى
مقدمه‌ای بر «رساله قشریه»
منتخب حکایات «رساله قشریه»
مقدمه‌ای بر «طبقات الصوفیه» عبدالله انصارى
منتخب حکایات‏ «طبقات‌الصوفیه»