شعر و ادب فارسی

شعر و ادب فارسی

نویسنده: زین العابدین موتمن
ناشر: بنگاه مطبوعاتی افشاری
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 375
اندازه کتاب: وزیری سلفون - سال انتشار: 1346 - دوره چاپ : 1

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو ؛ لبه عطف سائیدگی مختصری دارد

مروری بر کتاب 

مباحث گوناگون شعر و ادب فارسی و شاعران نامی

زین العابدین موتمن فرزند داوود که در شعر موتمن تخلص می کرد در سال 1293ش در تهران زاده شد. او نوه میرزا زین العابدین خان کاشانی ملقب به موتمن الاطباست؛ وی از مردم کاشان است و دودمانش همه از آن شهر برخاسته¬اند و نسبش نیز به فتحعلی خان صبا ملک الشعرای دوره فتحعلی شاه قاجار می‌رسد.

موتمن پس از اتمام تحصیلات ابتدایی، دوره متوسطه را در دبیرستان کالج آمریکایی البرز به پایان برد. در سال 1315ش از آن مدرسه فارغ التحصیل شد آنگاه در رشته زبان و ادبیات به تحصیل ادامه داد و به دریافت دو لیسانس یکی در رشته ادبیات فارسی و دیگر در رشته زبان انگلیسی توفیق یافت. موتمن از سال 1320ش به استخدام وزارت فرهنگ درآمد و در همان دبیرستانی که تحصیل کرده بود به تدریس اشتغال ورزید و مدت 42 سال عهده دار تعلیم و تربیت جوانان کشور بود و همواره معلمی را از بهترین افتخارات زندگی خود می‌شمرد.

موتمن نویسنده‌ای چیره دست و شاعری توانا و محققی اندیشمند است و مطالعات و تحقیقاتش او را مردی مجرب و دارای رأی و نظر گردانیده است. او در میان استادان سخن در شعر فارسی به سعدی و صائب بیش از دیگر سخنوران علاقه داشت از این روی مجموعه¬ای از گزیده های شعر صائب را به نام «گوهرهای راز از دریای اندیشه صائب» طبع و نشر کرده است.

سالهای 32- 1320ش از دوره‌های تنش‌زای مطبوعات ایران است. به دنبال اشغال ایران از سوی متفقین و سقوط رضاشاه فضای نسبتاً آزادی برای فعالیتهای سیاسی فراهم شد که در پرتو آن مطبوعات از رشد کمٌی قابل توجهی برخوردار شدند. افزایش روز افزون عناوین احزاب گروهها و فعالان سیاسی در تهران و شهرستان‌ها، بالا رفتن تیراژ جراید در هر شماره، استفاده از مطبوعات به عنوان یک وسیله تبلیغاتی و بیان کننده نظرات اعتقادی– سیاسی احزاب و جریان‌های سیاسی، افزایش نشریات تخصصی و مواردی از این دست از جمله نتایج چشمگیر افزایش رشد فعالیت‌های اجتماعی در دوره یاد شده است.

نخستین اثر تاریخی موتمن که به صورت رمان نوشته شده «آشیانه عقاب» نام دارد و نموداری از قدرت او در داستان پردازی است که مکرر طبع و نشر یافته است. موتمن در سال 133ش کتاب «تحول شعر فارسی» را نوشت که بهترین اثر تحقیقی شناخته گردید و به دریافت جایزه از طرف انجمن کتاب نایل آمد. او با آن که در شعر و شاعری از مهارت و توانایی کافی برخوردار بود اما کمتر به شاعری تظاهر نمود.

در سال 1345ش نخستین اثر منظوم خود را با نام «برگی از چند دفتر زندگی» با خطی خوش و چاپی زیبا در تیراژی کم و محدود منتشر ساخت. وی هنچنین آثاری چون: «محبت فراری»، «بهار خونین»، «رهاورد فارس»، «حس آخر»، «نوبهاری حس»، «نای گمشده»، «بخت بد»، «مهر از تو بر نگیرم» را نیز از خود به یادگار گذاشته است.

شخصیت مؤتمن از ویژگی‌های منحصر به فردی برخوردار بود. او از سال 1348ش همکاری‌هایی با اداره نگارش داشت و بین ایشان و مرحوم جمالزاده پیرامون کتاب خلقیات ما ایرانیان اختلافاتی بروز نمود که نمونه سندهای آن ارئه خواهد گردید.

زین العابدین موتمن در حدود یک قرن به حیات علمی، فرهنگی و ادبی خود ادامه داد و در آبان 1384ش چشم از جهان فروبست. مؤتمن از پیشتازان رمان نویسی تاریخی به زبان فارسی است. دو کتاب تحقیقی او در نقد شعر قدیم ارزنده و آموزنده است و سوای این از معدود کسانی بوده که صائب تبریزی را پس از نزدیک به دویست سالی از یاد رفتن دوباره به عنوان شاعری ممتاز مطرح کرده اند.

جوایزی که این کتاب برنده شده است