سیاست خارجی ایران در دوره صفویه

نویسنده: نصرالله فلسفی
ناشر: شرکت سهامی کتابهای جیبی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 320
اندازه کتاب: جیبی - سال انتشار: 1342 - دوره چاپ: 2

کمیاب - کیفیت :  درحد نو ؛ لبه جلد کتای افتادگی مختصری دارد

مروری بر کتاب

روابط سیاسی با انگلستان ، پرتغال ، هلند ، آلمان

سیاست خارجه همواره یکی از مسائل مورد توجه دولت‌ها در طول تاریخ بوده است. هرچند این مسئله امروزه بیشتر و در ابعاد گسترده تری مورد توجه است اما چه در دوره باستان و چه در دوره اسلامی، دولت‌ها ی مختلف از این امر غافل نبوده اند. چنانکه دیوان رسایل (که به نوعی کارکرد وزارت خارجه امروزی را داشته است) همواره به عنوان یکی از مهمترین دیوان‌های دولت‌ها محسوب می‌شده است.

با تاسیس دولت صفوی در ایران در 1501م سیاست خارجه ایران با همسایگان خود به ویژه با دولت‌ها ی اروپایی وارد مرحله جدیدی شد. هرچند پیش از آن نیز در دوره‌های ایلخانان و آق قویونلو‌ها تماس‌هایی بین ایران با دولت‌های اروپایی صورت گرفته بود، اما این روابط هیچ‌گاه به جدیت روابط دوره صفوی نبود و آثار و نتایج پایداری در بر نداشت.

روابط ایران با دولت‌های اروپایی پس از مرگ شاه اسماعیل تا روی کار آمدن شاه عباس تقریبا به حالت تعلیق درآمد که این موضوع متاثر از 2 علت داخلی بود. اول آنکه در مقاطعی چون سال‌های 930ه ق تا 940ه ق و دوره سلطنت شاه اسماعیل دوم و محمد خدابنده، اختلافات داخلی موجب هرج و مرج شده بود و رابطه با کشورهای اروپایی مورد توجه دولت صفوی نبود. دوم آنکه به دلیل توافقنامه صلح آماسیه بین شاه تهماسب با دولت عثمانی،‌شاه تهماسب رغبت چندانی به رابطه با دولت‌های اروپایی از خود نشان نمی‌داد.

توضیح آنکه پادشاهان صفوی نهایت تلاش خود را به منظور جلوگیری از نقض عهدنامه‌های خود با دولت عثمانی مبذول می‌داشتند و پس از توافقنامه آماسیه نیز شاه تهماسب در مقطعی تصمیم به قطع روابط خود با دولت‌های اروپایی گرفت.اما با روی کار آمدن شاه عباس، روابط با دولت‌های اروپایی از سر گرفته شد. البته با این تفاوت که این روابط با برخی از دولت‌های اروپایی با نتایج مثبتی همراه بود و تنها جنبه نظامی نداشت و روابط تجاری نیز برقرار شد.

می‌توان گفت بازهم شروع روابط از سوی دولت‌های اروپایی صورت گرفت و دولت انگلیس با اعزام برادران شرلی به همراه یک هیئت 25 نفره قصد تجهیز سپاه ایران به سلاح آتشین را داشت که به مقصود خود رسید و پس از مدتی سپاه ایران صاحب توپخانه و 60هزار تفنگ دار شد....