شعر فارسی

شعر فارسی

گردآوری: اسدالله مصطفوی
ناشر: مولف
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 330
اندازه کتاب: وزیری سلفون - سال انتشار: 1351 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو ؛ لبه صفحه شناسنامه کتاب پارگی دارد

مروری بر کتاب

مشتمل بر بهترین اشعار شعرای بزرگ پارسی گوی از قرن سوم تا دوران معاصر

با ترجمه انگلیسی ، فرانسه ، آلمانی و حواشی و تعلیقات

شعر کهن فارسی یا شعر کلاسیک فارسی، گونه‌ای از شعر فارسی است که از اواسط سده سوم هجری (سده دهم میلادی) به تدریج و از شرق در ایران فرهنگی رواج پیدا کرد. وزن این شعر به صور کمی یا عروضی است که در آن واژگان بر اساس ارکان عروضی در قالب‌هایی مشخص گنجانده می‌شوند و شعر سروده می‌شود.با آن‌که شواهدی در دسترس است که وجود و تکامل زبان فارسی نو در اواخر دوران ساسانی را تأیید می‌کند،مدرکی از وجود شعر عروضی فارسی به شیوه‌ای که از سده سوم هجری سروده می‌شود وجود ندارد و بنا بر داستانی نخستین شعر کلاسیک فارسی سروده شده منسوب به محمد بن وصیف سجزی، شاعر دربار یعقوب لیث صفاری، است.

با این وجود، نخستین شاعر نامدار و پدر شعر کلاسیک فارسی را رودکی سمرقندی می‌دانند. به‌دلیل دوری نسبی شرق ایران فرهنگی به دستگاه خلافت عباسی در بغداد، نخستین شاعران فارسی‌زبان در این ناحیه پدیدار گشتند. جو روانی ایجاد شده پس از بنیان‌گذاری نخستین دولت‌های ایرانی در شرق خلافت عباسی و تمایل ایرانیان به استقلال، پس از بیش از دو قرن اقتدار قوم عرب، حاکمان ایرانی به حمایت از فرهنگ و هنر ایرانی پرداختند. در همین راستا، بسیاری بر آن شدند تا با تدوین تاریخ شفاهی ایرانیان، آن را از فراموشی مصون دارند. ابوالقاسم فردوسی، شاعر اواسط سده چهارم و اوایل سده پنجم هجری، با سرودن شاهنامه تلاش پیشینیان خود را کامل کرد و لقب بزرگ‌ترین شاعر پارسی‌گو و سرایندهٔ بلندترین حماسهٔ بشری را از آن خود کرد.

ناگفته نماند که تأثیر این شاعران به قدری زیاد بوده که شاعران فارسی زبان حوزهٔ فرهنگی ایران نیز از ایشان تأثیر پذیرفتند. در زمان جنبش مشروطهٔ ایران، شعر فارسی در ایران به سوی ادبیات سیاسی و اجتماعی و عامه‌پسند رفت و بسیاری از واژگان نامأنوس عربی از میان رفتند و برخی از واژگان نوین اروپایی، که توسط دانشجویان ایرانی مقیم اروپا به ایران آورده شده بودند، وارد شعر فارسی شدند.

تصنیف‌های عارف قزوینی، قصیده‌های محمدتقی بهار و هجونامه‌های ایرج میرزا برای این دوران‌اند. در ابتدای سده چهاردهم خورشیدی و با ظهور شاعرانی همانند علی اسفندیاری (نیما یوشیج) و احمد شاملو و پدید آمدن قالب شعر آزاد (نیمایی و سپید) سیطرهٔ کامل شعر کهن از میان رفت و امروزه و پس از یک سده، قالب‌های کهن شعر فارسی در کنار قالب‌های نوین شعر فارسی مورده استفاده قرار می‌گیرند. پس از ظهور نیما یوشیج فضای نوآورانهٔ اندیشه‌های نیما و پیروانش باعث انقلاب در شعر کلاسیک هم شد که این رویکرد دو شاخه بزرگ پیدا کرد.