دوبیتی های عامیانه بیرجندی ؛ دو جلدی

دوبیتی های عامیانه بیرجندی

تهیه و تنظیم: محمدمهدی ناصح
ناشر: محقق 
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 590
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1377 _ 1373 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : نو ؛ جلد کتاب اول خاک گرفتگی دارد

مروری بر کتاب

این کتاب شامل مجموعه ای از رباعی های عامیانه بیرجندی است که به ترتیب حروف الفبا تنظیم شده است . بعد از مقدمه ، به الفبای صوتی و نشانه های آوانگاری می رسیم . رباعی ها به ترتیب الفبا آورده شده و در ضمن برای سهولت در تلفظ نیز در کنار هر رباعی ، تلفظ آن با حروف فونتیک آورده شده است . در انتهای کتاب هم نمایه نام ها و مقدمه انگلیسی کتاب آمده است.

کتاب دوبیتی های عامیانه بیرجند یک مجموعه شعر معاصر با گویش بیرجندی را در بر گرفته است. بیرجند، مرکز استان خراسان جنوبی و مرکز شهرستان بیرجند در شرق ایران است. می‌دانیم که شعر فارسی عرصه‌های گوناگونی را درنوردیده است. در طول قرن‌ها هر کسی از ظن خود یار شعر شده است و بر گمان خود تعریفی از شعر به‌دست داده است.

حضور شعر در همهٔ عرصه‌ها از رزم و بزم گرفته تا مدرسه و مسجد و خانقاه و دیر و مجلس وعظ، همه و همه گویای این مطلب است که شعر، بی‌محابا، زمان، مکان و جغرافیا را درنوردیده و در هفت‌اقلیم جان و جهان به دلبری پرداخته است. آمیختگی شعر با فرهنگ مردم و اندیشه‌های اجتماعی، این هنر را زبان گویای جوامع بشری ساخته است؛ بدان‌گونه که هیچ جامعه‌ای از این زبان بارز، برای انتقال اندیشه‌هایش بی‌نیاز نبوده است.

گاهی شعری انقلابی به پا کرده است و گاه انقلابی، شعری پویا را سامان داده است. دوبیتی نیز از قالب‌های ریشه‌دار شعر پارسی و شعری است ۱۱هجایی مرکب از ۴ مصراع که همه بر یک قافیه (جز مصرع سوم که آوردن قافیه در آن اختیاری است) هستند. دوبیتی وزن تکامل‌یافته و عروضی‌شدهٔ نوعی از ترانه‌های ۱۲هجایی قدیم ایران است. نامدارترین وزن دوبیتی «بحرِ هزج مسدّس محذوف» (مفاعیلن مفاعیلن مفاعی) و مشهورترین شاعر بر وزن نام برده «باباطاهر عریان» است. گفته شده است که باباطاهر و «فایز دشتی» بزرگ‌ترین دوبیتی‌سرایان ایرانی هستند. از دوبیتی‌سراهای دیگرمی‌توان به «مفتون بردخونی دشتی»، «ملاحسن کبگانی»، «ملا محمد نادم» و «شفیق شهریاری» اشاره کرد.

فهرست

جلد اول : شعر دلبر
جلد دوم : شعر نگار