- موجودی: موجود
- مدل: 189387 - 8/6
- وزن: 0.30kg
حق و باطل از دیدگاه قرآن به انضمام تسلیم حق بودن
نویسنده: آیت الله محمدحسین بهشتی
ناشر: روزنه
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 160
اندازه کتاب: رقعی لب برگشته - سال انتشار: 1390 - دوره چاپ: 1
مروری بر کتاب
تا آنجا كه تاريخ بشر به ياد دارد، انديشه انسان همواره با دو پرسش بزرگ روبهرو بوده است: يكي در چيستي جهان و ديگري در چگونه زيستن خود. اي بسا پاسخهايي را كه بدين دو پرسش داده شده است بتوان پايهها و مايههاي دلمشغوليِ او در طي هزاران سال از زندگياش دانست. انسانها براي پاسخگويي به اين پرسشها تكاپويي آغازيدهاند كه دستكم تا زماني كه همه حجابها از ديدگان دل و جان فرو نريزند پايدار خواهد بود، چرا كه انسان يك “شدن” است و اين تكاپو مبدأ و مقصد آن.
فيلسوفان و عارفان، هر كدام با رهيافتي خاص، خود را وقف يافتن پاسخ به اين پرسشها نمودهاند تا جان ناآرامشان را آرام و شوق بيقرارشان را كام بخشند. و آنگاه كه قصه بلند انديشه بشر را كه در پيچ و خم زمان و فراز و نشيب مكان همچنان در حال گفته شدن است از زبان مكاتب مختلف به استماع مينشينيم، گويي همه را در تب و تاب پاسخگويي به اين پرسشها مييابيم. در عصر جديد نيز تلاش براي يافتن پاسخهايي در خور، و اين بار با ابزارهايي نوين و دگرگونه، ادامه يافت و انديشمندان، به منظور رهايي از ترديد و دستيابي به يقين، به انديشهورزي پرداخته، بحث كرده، قلم فرسودهاند.
اينان به رهايي علم از سايه مابعدالطبيعه همت گماردند و در اين راه تا آنجا پيش رفتند كه خواستند تفكر فلسفي را نيز علمي كنند و به همانسان كه علوم تجربي را از چنگال غايتمداريِ ارسطويي نجات بخشيدند، تفكر فلسفي را نيز از هر گونه تعلق به آن برهانند. محصول اين تلاش جداانگاريِ مطلقِ “هست” و “بايد” شد كه از وجوه مميزة فلسفه اخلاق نوين است و تأثير آن در همه شاخ و برگهاي علم اخلاق مشهود بوده است. ارزيابي محصولات نهضت روشنگري و اينكه آيا راه به مقصد يافته يا خير، پرسشي است كه در عصر پساتجدد دستمايه بحثها و جدلها شده، بشر امروز را بار ديگر در پهنه پرتلاطم شك و شكگرايي و گاه پوچانگاري و هيچانگاري افكنده است.
كتاب “حق و باطل از ديدگاه قرآن” كوششي است براي يافتن آن خواستة ديرينه و انبوه پرسشها و چالشهايي كه برانگيخته است، و اين بار از زبان انديشمندي كه با ذهن كاوشگر خود، فلسفه و عرفان را به مدد خواسته و به غواصي در ژرفاي اقيانوس بيكران وحي به جستجوي دُرهاي تابناك بستر آن پرداخته است. رابطة “هست” و “بايد” در اينجا نيز از محورهاي كلام است كه تلاش شده با مراجعه به كلام وحي به گونهاي دلكش و جذاب پيوند داده شود كه به نظر ميرسد در نوع خود كمنظير باشد.
حاصل اين پيوند راهي است كه فراروي انسان گشوده ميشود تا به دور از دلنگراني، سرگرداني در وادي حيرت را فرو گذارد و سامانداري و هدفمندي عالَم كبير، نشاط و تحرك و جهتگيريِ در خور او را در عالَم صغير به وجود آورد. به دنبال اينگونه فهمي است كه پيروزي حق بر باطل، كه ذكر آن در همه اديان الهي به ميان آمده است، معنايي بس فراخ و تجليي بس روشنگر مييابد؛ پيروزيي كه قطعيت آن در زمانهاي خاص تحقق خواهد يافت و با اينهمه در هر گامي كه براي احقاق حق و ابطال باطل برداشته ميشود نيز ظهور مييابد و در پرتو آن هر مصلحي خود را عضوي از سلسلة به هم پيوستة اصلاحگران مييابد و با يقين به كاميابي مسلكش ناكاميها را به جان ميخرد.
اين كتاب شامل چهار گفتار است كه سه گفتار آن حاصل بحث و گفتگوهايي است كه آيةالله شهيد دكتر بهشتي در انجمن اسلامي پزشكان داشته، و ديگري بحثي است با عنوان “تسليم حق بودن” كه از ميان سلسله بحثهاي تفسير قرآن ايشان انتخاب شده است. روش بحث و منش گفتگوي آن عالم عامل نيز جاي بسي تأمل و تعمق دارد. حاضران در اين جلسات هيچگاه خود را شنونده صرف نميدانستند بلكه شركت فعال در اين جستجو را با ميل و رغبت پذيرا ميشدند و خود را در اين تلاش سهيم مييافتند....
مطلبی که قرار است درباره آن با دوستان و برادران و خواهران گرامی به گفتگو بپردازیم و تفاهم و تبادل نظری پیدا کنیم «حق و باطل» در قرآن کریم است.اول ببینیم ما با همین برداشتها و آگاهیهایی که تا کنون کسب کرده ایم از کلمه حق چه می فهمیم و چه اراده می کنیم، و برای اینکه برداشت حساب شده تحلیلی را مبدأ بحث قرار نداده باشم خواهش می کنم یکی از دوستان با همان برداشتی که الان در ذهن دارند بگویند وقتی ما می گوییم حق، از حق چه می فهمند.
این که ما می گوییم حق، ناحق، این حق است، این باطل است، چرا ناحق می گویی، چرا حق سرت نمی شود، چرا دنبال حق نیستی، چر ا تسلیم حق نیستی؛ همان حقی که ما در محاورات روزانه به کار می بریم.یکی از دوستان عزیز بفرمایند از این کلمه حق که روزانه در محاوراتمان به کار می بریم و می گوییم حق و ناحق، حرف حق بزن و دنبال حق برو و از باطل بپرهیز، چه می فهمیم و چه منظوری داریم.