جان لاک و اندیشه آزادی

نویسنده: فرشاد شریعت
ناشر: آگاه
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 324
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1387 - دوره چاپ: 2

مروری بر کتاب

در کتاب حاضر ، اندیشه‌های جان لاک (فیلسوف انگلیسی) در باب آزادی نقد و بررسی شده است .جان لاک فیلسوف و بنیان‌گذار مکتب لیبرالیسم ، اولین فیلسوفی بود که در دوره جدید به رمز و رازهای نیروهای دو گانه طبیعی در مجتمع انسانی و اساس قراردادهای اجتماعی که با آزادی و رضایت انسان‌ها برپا می‌شد ، پی برد و با پژوهش عمیقی که در باب معرفت شناسی و هستی شناسی انسان به عمل آورد ، بنای برج جدیدی را در اندیشه‌های سیاسی غرب پایه‌گذاری کرد .

لاک به عنوان بانی مکتب لیبرالیسم سعی کرد تا با غور در شریعت مسیح و سنت‌های اندیشه سیاسی غرب به طرح سیاسی نوینی مبتنی بر دست مایه‌های بکر و عاری از خرافه شریعت مسیح ، یعنی آزادی و حقوق طبیعی انسان‌ها به خلق صنعتی جدید در فلسفه سیاست نایل آید .

راهبرد بزرگ لاک ، دو اصل مهم شریعت در تمایز بین دارالایمان و دارالکفر در ایجاد آغوش مشفقانه یا برخوردی کینه‌توزانه در تقابل با پیروان هر یک از دو نحله بود .روشن است که شاخص مهم لاک در این ورود و خروج در ساختار سیاسی جدید نه پیروی مذهبی و نه پیروی سیاسی ، بلکه ملی‌گرایی اقتصادی در تابعیت از کشور انگلستان بود .هر چند که با ساخت و بافت جدیدی که لاک بر محور تساهل بنا نهاده بود ، مذهب نیز جایگاه زیربنایی خود را در بنای شاکله داخلی اجتماعی حفظ می‌کرد .بنابراین لاک با تبیینی فربه از امنیت ملی توانست آزادی و حقوق شهروندان انگلیسی را تا حدی که معارض امنیت اقتصادی انگلستان نشود ، بالا ببرد .

روشن است که لاک با درهم آمیختن اصولی از شرع و عقل ، فلسفه‌ای سیاسی درانداخت که درخور شرایط زمانی و مکانی انگلستان قرن هفده بود .طرح لاک دستمایه‌هایی از شرع و عقل محسوب می‌شد .لاک در بخشی از کتاب خود گفته است... :
و شاه خردمند کسی است که قوانین آزادی را به گونه‌ای به تصویب رساند که ضمن حمایت و تشویق انسان‌های کوشنده و منصف از امنیت آنها در مقابل اعمال قدرت و خشونت‌های احتمالی آینده که دیر یا زود از طریق همسایگاه ذخلی یا خارجی متوجه آنان خواهد شد دفاع کند .

فهرست

لاک را چه برانگیخت
لاک کیست (فیلسوف یا سیاست‌مدار)
لاک چگونه می‌اندیشید
شناخت شناسی و روش‌شناسی لاک
تساهل
مفاهیم کلیدی لاک در قانون طبیعت و قانون عقل
قرارداد اجتماعی
بورژوای آزادی‌خواه