تاریخ ادبی ایران 

نویسنده: ادوارد براون
مترجم : غلامرضا رشیدیاسمی
ناشر: بنیاد کتاب
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 390
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1364- دوره چاپ: 2 

کمیاب  - کیفیت : درحد نو

مروری بر کتاب 

مصور -  از آغاز عهد صفویه تا زمان حاضر

ایرانیان تاریخ ادبیات نویسی به معنای نوین آن را در سده اخیر و به دنبال کار‌های اروپاییان بویژه ادوارد براون آغاز کردند. در این زمینه، نخست باید از کتاب تاریخ ادبیات فارسی محمدحسین خان فروغی (ذکاءالملک) یاد کرد که برای تدریس در مدرسه سیاسی سابق تألیف شد و پس از فوت مؤلف به اهتمام فرزندانش در ۱۳۳۵ در تهران چاپ شد. نوشتن تاریخ ادبیات فارسی برای تدریس در مدرسه‌‌ها و دانشسرا‌ها بعد‌ها دنبال شد که از آن میان از آثار صادق رضازاده شفق، بدیع الزمان فروزانفر و جلال الدین همایی باید یاد کرد.

«تاریخ ادبی ایران»، نخستین کتابی است که تاریخ ادبیات فارسی را به شیوه‌ی تحلیلی ـ انتقادی و بر اساس دگردیسی و تحول تاریخی وقایع و جریان‌های ادبیاز آغاز تا اوایل قرن چهاردهم بررسی کرده است.نویسنده‌ی کتاب «ادوارد گرانویل براون» (۱۹۲۶ـ۱۸۶۲م.) خاورشناس انگلیسی است که به زبان‌های انگلیسی، یونانی، فرانسوی، آلمانی، لاتین، ترکی، عربی و فارسی تسلط داشت و در طول اقامت یک‌ ساله‌ی خود در ایران، زبان فارسی را به‌طور کامل فراگرفت تا جایی که به سرودن شعر و تضمین اشعار بزرگان پرداخت

«تاریخ ادبی ایران» اگرچه اولین تحقیق اروپاییان پیرامون تاریخ ادبیات فارسی نیست، اما نخستین پژوهش جامع‌ در این موضوع می‌باشد که گستردگی دایره‌ی موضوعات، بهره‌ گرفتن مؤلف از دیگر تحقیقات انجام ‌شده پیرامون این موضوع و استفاده از نظرات بزرگان ادب پارسیِ آن در این کتاب به چشم می‌خورد...

جلد اول این کتاب در ۱۹۰۲ به نام (تاریخ ادبی ایران: از کهن‌‌ترین دوران تا فردوسی) در لندن انتشار یافت. این جلد در حقیقت توضیح و تشریح مبادی و مقدمات تاریخ ادبیات ایران است وازین‌رو مؤلف، آن را «مدخل» تمامی کتاب به شمار آورده است. نیمه نخست این اثر شامل تاریخ ایران پیش از اسلام ، از قدیم‌‌ترین روزگار تا ظهور اسلام است. 

برخی از مطالب و اطلاعات این نیمه را امروز صاحبنظران نمی‌پذیرند، لیکن بسیاری از مباحث آن ــ که بر تحقیقات و آرای بزرگ‌‌ترین ایران‌شناسان سده پیشین مبتنی است ــ هنوز برای خوانندگان غیرمتخصص و کسانی که خواستار اطلاعات کلی و عمومی در این زمینه باشند، مفید است.

فهرست

مقدمه 
پيش گفتار مؤلف
بخش اول- نكات عمده ي تاريخ ايران در چهار قرن اخير
فصل اول: نظريات كلي درباره ي سلسله ي صفويه 
فصل دوم: از ظهور قدرت صفوي تا سال 930 هجري
فصل سوم: اوج و حضيض قدرت صفويه از زمان شاه تهماسب تا عهد سلطان حسين
فصل چهارم: نكات عمده ي تاريخ ايران در دو قرن اخير
بخش دوم- شعر فارسي در چهار قرن اخير 
فصل پنجم: بررسي كلي شعر دوران اخير و به ويژه شعر مذهبي ايرانيان
فصل ششم: دوران قبل از قاجار
فصل هفتم: شعراي زمان قاجار
فصل هشتم: مذهب شيعه و نمايندگانش
فصل نهم: نثرنويسان تا سال 1266 هجري
فصل دهم: مهم ترين پيشرفت هاي سال هاي اخير
پيوست: كتابي بي نام با نامي تازه (درباره ي نقطة الكاف و تاريخ بابيه)
فهرست نام اشخاص 
فهرست نام كتاب ها، مجلات و روزنامه ها
فهرست نام سلسله ها، فرقه ها، قبايل و طوايف
فهرست تفصيلي مطالب