ابوالهول ایرانی

نویسنده: عباس میلانی
ناشر: پیکان
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 509
اندازه کتاب: رقعی گالینگور روکشدار - سال انتشار: 1380 - دوره چاپ: 3

مروری بر کتاب

مصور - امیرعباس هویدا و معمای انقلاب ایران

درسراسر زندگی اش ، کتاب تسلی بخش و عشق و پناهگاهش در برابر آزمایش های سخت روزانه بود . دراوقات فراغت ، تاریخ برایش نقشه ای به شمار می رفت که به وسیله آن در آب های پرتلاطم سیاست ایران ، که یک بار آن « جهان بیزانسی » نامیده بود ، دریانوردی می کرد .  اکنون که زندانی و اسیر انقلاب اسلامی شده بود ، گذشته برایش مبدل به زنگ خطری برای آینده می گردید .

نویسنده در این کتاب ضمن بررسی و ارزیابی زندگی عملکرد اقدامات سیاسی و فعالیت‌های امیرعباس هویدا کوشیده است با اتکا به مصاحبه‌ها و اسناد فراوان چهره واقعی یکی از نخست‌وزیران سال‌های پایانی عصر پهلوی را آشکار سازد .گفتنی است ‘امیرعباس هویدا ‘ سیزده سال نخست‌وزیر ایران بود که در آخرین ماه‌های حکومت پهلوی به زندان افتاد و پس از پیروزی انقلاب محاکمه و به اعدام محکوم گردید .

مولف در تالیف کتاب از خاطرات مشاهدات و اطلاعات گروه کثیری از افراد مرتبط با هویدا همچنین نامه‌ها و اسناد و منابع مکتوب متعدد بهره جسته است .وی در این کتاب افزون بر شرح حال هویدا گوشه‌هایی از تاریخ معاصر ایران به ویژه برخی علل و زمینه‌ها و چگونگی بروز انقلاب اسلامی و مهم‌ترین تحولات ایران در واپسین سال‌های سلطنت محمدرضا شاه را بررسی و تحلیل کرده است . 

اینکه یکی از نخست‌وزیران رژیم پهلوی شیفته‌ی ادبیات بود و خواننده پر و پا قرص شاعران بزرگ فرانسوی به شمار می‌رفت ، اینکه هویدا علاقه‌ی خاصی به جمع‌های روشنفکری داشت : صادق هدایت ، صادق چوبک و ابراهیم گلستان از دوستان نزدیکش بودند ، همه و همه نشان می‌دهد که او آدم خاصی بود. اگر چه این خاص بودن با انگِ همجنس‌گرایی و بهایی‌ بودن هویدا همواره تکفیر می‌شد، اما میلانی جنبه‌های دیگری از زندگی خاص هویدا را تصویر می‌کند.

او در میان مجموعه‌ای از کارگزاران سلطنتی که آلوده به فساد اقتصادی بودند، کمتر علاقه‌ای به مکنت داشت. از طرف دیگر او علاقه‌ی چندانی به قدرت نیز نداشت و یا به قول ابراهیم گلستان ، چنین وانمود می‌کرد. اما تمام ویژگی‌های منحصر به فرد هویدا، به هیچ وجه توجیه‌کننده‌ی عملکرد او در دوران نخست‌وزیری نیست. نکته‌ای که بی‌عملی هویدا را بغرنج ‌تر می‌کند (اگر فرض کنیم که خود نقشی در فساد مالی و حکومتی دربار نداشت) همین ویژگی‌های مثبت او بود.

اگر ذهن فعال جامعه ، در نگاهی کلان‌نگرانه انفعالِ کارگزارانی را که همچون هویدا باسواد نبودند بپذیرد ؛ قطعاً به سختی قادر خواهد بود که تسلیم هویدا را در قبال استبداد محمدرضاشاه قبول کند. هویدا در این زمینه نیز در بین سیاستمداران در اقلیت بود. او سرسپرده بود و می‌دانست که سرسپرده است و از آن مهم‌تر معنای استقلال را می‌فهمید و این مساله‌ی کوچکی نیست.

فهرست

• خطرات زندگینامه نویسی ایرانی
• پل آه ها
• دلتنگی های بیروت
• ماسفر پاریس
• سرزمین عجایب
• رسوایی پاریس
و...