گنج روز نیاز

گنج روز نیاز ؛ گزیده طبقات صوفیه خواجه عبدالله انصاری

نویسنده: محمد سرور مولایی
خوانش و اجرای متن: ناصر طهماسب
ناشر: معین
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 150
اندازه کتاب: رقعی همراه با قاب - سال انتشار: 1392 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب 

مجموعه ی گنج حکمت ؛ همراه با سی دی

یکی از متون کلاسیک ایرانی، «طبقات الصوفیه» از خواجه عبدالله انصاری است. عارف، صوفی، مفسر، محدث و عالم ربانی در سال 385 خورشیدی در کهن‌دژ هرات دیده به جهان گشود. نسبت«انصاری» به او و پدرانش به سبب آن است کگه از فرزندان ابوایوب انصاری‌اند؛ همان کسی که پیامبر(ص) به هنگام مهاجرت به مدینه به خانه او فرود آمد.

«گنج روز نیاز» گزیده‌ای از «طبقات الصوفیه» است. گزینش و توضیح این مجموعه را محمد سرور مولایی برعهده داشته و در مقدمه کتاب آورده: «طبقات الصوفیه»، تالیف مستقیم پیرهرات نیست. یعنی خواجه عبدالله با طرح خاص، قلم در دست نگرفته تا کتابی با مقاصد معین تالیف کند. این کتاب، حاصل تقریرها و بیانات او در حلقه‌های درس و تذکیر او برای مریدان حاضر در آن حلقه‌ها بوده است.

یکی از منابعی که پیرهرات به هنگام تقریر احوال و اقوال مشایخ بدان نظر داشته «طبقات الصوفیه» شیخ عبدالرحمن سلمی نیشابوری بوده است. از همین‌روی مشابهت‌هایی میان این دو کتاب می‌توان یافت اما آن کتاب، تنها منبع و مرجع پیر هرات نبوده است. او اطلاعات بسیاری از منابع دیگر را در کتاب خود گرد آورده است.

در «طبقات الصوفیه» خواجه عبدالله انصاری، داستان‌ها و حکایت‌های مشایخ صوفیه و احوال ایشان بیشتر جهت اطلاع مریدان از احوال پیران و تعلیم و ارشاد آنان و آشنایی با مراحل سیروسلوک و دشواری‌های راه و آداب اهل طریقت آمده است.

***

در مجموعه «گنج حکمت» بیش از هر چیز به حکایت پرداخته شده است؛ زیرا بسیاری از نویسندگان، خصوصاً نویسندگان صوفیه، عموماً از قالب حکایت به سبب توانایی آن در جلب مخاطب استفاده کرده‌اند. در این مجموعه فقط به آثار منثور پارسی پرداخته شده است. مجموعه «گنج حکمت» با یک لوح شنیداری همراه است. این لوح که خوانش منتخبی از متن گزیده‌هاست می‌کوشد تا با بهره‌گیری از جادوی کلام و موسیقی، طیف گسترده‌تری از مخاطبان را که به هر دلیل خواندن متن‌های ادبی را دشوار می‌یابند با این متن آثار آشنا شوند.

مجموعه ی گنج حکمت، گزیده ای است از آثار منثور پارسی که اگرچه ناشناخته نیستند، بی تردید به اندازه ای که باید و شاید خوانده نشده اند. از این رو، بنای فراهم آورندگان این مجموعه بر آن بوده است که از هر جهت متنی گیرا و تاثیرگذار به دست دهند تا لااقل این اندازه از میراث گرانبهای ادب پارسی خوانده و فهمیده شود.

انتخاب ها کار استادانی است که غالبا آن آثار را تصحیح کرده و با احاطه و اشرافی که به محتوای اثر داشته اند ضمن انتخاب بهترین فرازها کوشیده اند تا با حرکتگذاری روی کلمات و علامتگذاری صحیح و آوردن معانی واژه ها و عبارات خواننده را کمابیش در خواندن متون قدیم یاری دهند. لوح شنیداری گنج حگمت که خوانش منتخبی از متن گزیده هاست بر آن است تا با بهره گیری از جادوی کلام و موسیقی طیف گسترده تری از مخاطبان را که به هر دلیل خواندن متنهای ادبی را دشوار می یابند با این آثار آشنا کند.

دشواری فراهم آوردن خوانشی صحیح و شایسته از مهمترین آثار ادبی فارسی بر کسی پوشیده نیست و اجرای شایسته ی شاهکارهای نثر فارسی جز به همت فرهیخته ترین صداپیشگان این مرز و بوم میسر نمیشد. استادانی که با حوصله و وسواسی مثال زدنی کوشیدند تا بی آنکه «درست خواندن» را فدای «زیبا خواندن» کنند این متنها را به بهترین شکل ممکن اجرا کنند و نیز باید سپاسگزار هنرمندان خوش ذوقی بود که با خلق موسیقی مناسب با هر متن بر غنای این مجموعه افزودند.