نقد و تحلیل آثار و احوال مختومقلی فراغی

نقد و تحلیل آثار و احوال مختومقلی فراغی

نویسنده: نورقلیچ فداکار
ناشر: احسان
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 420
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1379 - دوره چاپ: 1

کیفیت : درجد نو _ نو

مروری بر کتاب

مختوم قلی بزرگترین شاعر ترکمن است که شعر و سخن خود را در خدمت اعتلای اندیشههای اخلاقی، عرفانی و اجتماعی قرار داده است. یکی از ویژگیهای شعر و سخن مختوم قلی، خردگرایی اوست؛ از این منظر میتوان او را با رودکی، فردوسی و ناصرخسرو مقایسه کرد که هر سه از شاعران خردگرا و بزرگ ایران هستند.

شعر از نظر مختوم قلی مرکوب است و شاعر، راکبِ آن. راکبِ این مرکوب، بدون بار اندیشه، راه به جایی ندارد؛ آن چه ارزش دارد، اندیشه است. مختوم قلی عشوه ده و رشوه ستان نیست و دلبستگیهای عادی زندگی در شعر او راه ندارد؛ هر چه هست حقیقت جویی و کمالیابی است. در جای جای کلام او با حکمت، اندرز، اخلاق و عرفان سر و کار داریم. جایگاه والای این شاعر ملی ترکمن باعث شده تا در سطح جهانی نیز فرهیختگانی همچون برتلس، الکساندر شودزکو، آ.ن ساموئیلیوویچ، نیکلای تیخاتوف و آرمینوس هرمان وامبری در مورد وی به نیکی اظهار نظر کنند.

پژوهنده در این اثر زندگی و شعر مخدوم قلی فراغی را براساس دیوان مخدوم قلی و آثار دیگر نقد و تحلیل کرده است .چهار فصل نخست کتاب شرحی است از زندگی و احوال شاعر که به دنبال آن تاریخچه و ویژگی‌های آثار مخدوم قلی را چنین برمی‌شمارد.

فهرست

مردمی بودن
ایجاز و قصر و چیرگی معنی بر لفظ
قدرت کلام
انتخاب قاعده جدید
تاثیرپذیری از قرآن و حدیث
تاثیر عرفان
پیوستگی مفاهیم
به کار بردن تشبیهات زیبا
استفاده از پرسش پاسخ
معماگویی
حرف گرایی
طبیعت‌گرایی
به کار بردن طباق
اوضاع اجتماعی، سیاسی و اقتصادی روزگار مخدوم قلی
مخدوم قلی در عالم عرفان و تصوف
دنیا از دیدگاه مخدوم قلی فراغی
سیری بر مناجات مخدوم قلی فراغی
نقد و بررسی عقاید منتقدان اشعار مخدوم قلی فراغی