نگاهی به صائب + قلمرو سعدی + سیری در دیوان شمس ؛ سه کتاب در یک مجلد

نگاهی به صائب + قلمرو سعدی + سیری در دیوان شمس

نویسنده: علی دشتی
ناشر: زوار
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 162 + 307 + 326
اندازه کتاب: وزیر گالینگور - سال انتشار: 1393 ~ 1390 - دوره چاپ: 6 _ 1

کمیاب - کیفیت : نو ؛ با گالینگور صحافی شده

مروری بر کتاب

نگاهی به صائب

آقای دشتی که با تالیفاتی چون نقشی از حافظ ، سیری در دیوان شمس ،خاقانی شاعری دیر آشنا ، قلمرو سعدی ، دمی با خیام و کاخ ابداع در زمینه نقد و تحلیل ادبی طرحی نو درافکنده است ، این بار دیداری با صائب داشت.

موجب خوشوقتی است که توانستیم این اثر ارزنده را که در 15 فصل فراهم آمده است ، در شماره های نیمه دوم اسفند ماه 1355 این روزنامه ، به دوستداران قلم موشکاف و نکته پرداز دشتی ارمغان کنیم.

قلمرو سعدی

 فکر محوری این کتاب، یا بقول فرنگیان «تز» آن روی سخن سعدی قرار دارد و به شکل‌های گوناگون، بطوریکه ملال‌انگیز نباشد، در فصلهای مختلف گسترده شده است و بدون شکسته نفسی معترفم که نتوانسته‌ام سحر زبان سعدی را چنانکه هست نشان دهم.

بعضی از دوستداران سعدی ملاحظاتی را که در فصل یازدهم این نوشته راجع به گلستان و در فصل پانزدهم نسبت به معتقدات سعدی ایراد شده است نپسندیده اند. یکی از خوانند گان فاضل( مصطفی دانشور) در طی نامه ای که مرا با عواطف کریم خود نواخنه و لطفی سرشار به نوشته هایم نشان داده فصل پانزدهم را موجب نقص کتاب پنداشته و از من خواسته بود در چاپ دوم در آن تجدید نظر کنم زیرا به عقیده او ،سعدی اوج گرفته در فصلهای سابق کتاب، یک مرتبه پایین می افتد و حتی نوشته من که سعدی را بصورت زیبا و شایسته ای ظاهر ساخته و از این حیث حق مطلب ادا شده . 

جدل ناپذیرترین کار سعدی سخن اوست. در تاریخ ادبی ایران که گویندگان چیره طبع فراوانند سعدی بطور خیره‌کننده‌ای می‌درخشد. کسی چون او صنعت و سادگی، استحکام و روانی، عذوبت و رقت را بهم نیامیخته و بدین موزونی سخن نگفته است.

سعدی جنبه‌های مختلف دارد: هم نثر و نظمی از خود باقی گذاشته است که معیار اصالت زبان فارسی امروز به شمار می‌رود، هم قصیده‌سراست و هم غزل‌های آبدار سروده، هم موعظه کرده و هم به مطایبه پرداخته، هم در اخلاق سخن رانده و هم در سیاست و اجتماع، هم از تصوف و عرفان دم زده است و هم مانند متشرع زاهدی از ظواهر دیانت. خلاصه در بسیاری از نواحی عقلی و روحی و اجتماعی وارد شده است، بطوریکه مظهر خردمندی قرار گرفته و قریب هفت قرنست جمله‌ها، مصراع‌ها و ابیات وی دهان به دهان می‌گردد و گفته‌های وی چکیدهٔ حکمت به شمار می‌رود.

فهرست

سخن از سعدی
خط منحنی
ابداع سعدی (در باب نثر سعدی)
سعدی و دیگران
خاقانی - سعدی
انوری - سعدی
سنایی - سعدی
ناصرخسرو - سعدی
ترجیع بند سعدی
معاصران سعدی
گلستان
بوستان
جلوه‌گاه شخصیت سعدی (دربارهٔ قصاید سعدی)
استاد غزل
سعدی در منطقهٔ فکر و عقیده

سیری در دیوان شمس

بیشتر آثار دشتی ترجمه است اما بارزترین نوشته‌های او کتابهایی است که در زمینه بررسی آثار شعرا و نویسندگان کلاسیک ایران به رشته تحریر در آورده است.

تکیه بر عقل گرایی در نوشته‌های دشتی موج می‌زند و کتابهای او در نقد تصوف معروف است. بعضی از کتابهای او نیز داستان با نثر شیوای فارسی است. ایرج میرزا در مثنوی زهره و منوچهر درباره دشتی سروده: گاه قلم در کف دشتی دهم بر قلمش روی بهشتی دهم وی با هرگونه کهنه گرایی در نثر خواه به شکل سره نویسی و خواه در قالب پیروی از بهترین نمونه‌های نثر کهن پارسی مخالف بود. باید مطالب خود را به شکلی طبیعی بیان کند.

دشتی در مقام نویسندگی اهمیت خاصی به اخلاق قائل است. او در نوشته های خود به جز داستان‌ها هیچگاه پای از دایره عرف و اخلاق بیرون ننهاده است.کتابی که پیش رو دارید مطالبی درباره عرفان در دیوان شمس می باشد.

فهرست

موسیقی دیوان شمس
نخستین برخورد با مولانا
عرفان در سیمای عشق
و...