قصر به قصر ؛ سلفون

قصر به قصر

نویسنده: لویی فردیناند سلین
مترجم: مهدی سحابی
ناشر: نشر مرکز
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 484
اندازه کتاب: رقعی سلفون - سال انتشار: 1389 - دوره چاپ: 2
 

مروری بر کتاب

راستش را بخواهید، همین طوری بین خودمان، آخرِ کارم دارد از شروعش هم بدتر می‌شود... گو اینکه شروعش هم همچو تعریفی نداشت... باز می‌گویم، در "کوربه‌ووآ" دنیا آمدم، استانِ "سِن "... تا حال هزار بار این را گفته‌م... بعد از کلی رفتن‌ها و برگشتن‌ها دارم واقعاً به بدترین صورت به ته خط می‌رسم... ممکن است بگویید مسأله سنّ است... خب البته!... سنّ هم هست!... در شصت و سه سالگی و خرده‌ای، بینهایت مشکل است که آدم بتواند دوباره برای خودش موقعیتی جور کند... دوباره مشتری‌هایی جمع کند... از این‌ور آن‌ور!... داشت یادم می‌رفت!...

پزشکم من... در حرفه پزشکی، بین خودمان باشد، بی‌رودرواسی، مشتری به هم‌زدن فقط کارِ علم و وجدان نیست... قبل از هر چیز، بالاتر از هر چیز، کار جاذبه شخصی‌ست... جاذبه شخصی بعد از شصت سالگی؟... می‌شود کار آدمک خیاطخانه را کرد، یا کاسه کوزه توی موزه... شاید!... به درد بعضی‌هایی خورد که دنبال چیزهای غیرعادی‌اند، دنبال معما!... امّا برای خانم‌ها؟... آدم پیر هر چقدر هم که به سرووضعش برسد، عطر بزند، رنگ و جلا بزند به خودش؟... تازه می‌شود مترسک! مشتری غیر مشتری، دکتر غیر دکتر، مایه چندش است!... اگر طلا بارش باشد چه؟... این یک حرفی!... تحملش می‌کنند؟... اِی‌ی! شاید!... امّا پیر موسفید رنگ و رو رفته باشی و بی‌پول هم باشی؟...

داستان این رمان در آلمان و در اواخر جنگ جهانی دوم می گذرد. نیروهای متفقین کنترل نسبی اوضاع را در دست گرفته اند و اعضای دولت ویشی فرانسه، در قصری با راه های مخفی و مخفیگاه های زیرزمینی فراوان از انظار پنهان شده اند. حدود هزار و چهارصد نفر از مقامات دولتی و همسران، خدمتکاران و محافظان آن ها به همراه خود سلین، همسرش، گربه ی خانگی این زوج و یکی از دوستان او در این قصر حضور دارند و تلاش می کنند تا با وجود تهدیدهایی مرگ بار از زمین و آسمان، از این شرایط باورنکردنی و بسیار سخت، جان سالم به در ببرند.

کتاب شرح سه دوره «قصرنشینی» سلین است، اول «زیگمارینگن» کاخ دودمان شهریاران نیمه‌افسانه‌ای هوهنتزولرن که منتهی اینک آخرین پناهگاه همه پس‌مانده‌های توفان جنگ دوم جهانی شده است. پایانه‌ای که در آن زندگی هر روزه به ساعت‌ شماری فرا رسیدن به قول سلین، زمان، پخ‌پخ می‌گذرد. دوره دوم، زندگی زندان و دربه‌دری بدنامی و مطرودی است. دوره سوم، دوره نهایی، زندگی سال‌های آخر سلین پزشک گوشه‌گرفته، با تک‌و‌توک مریض‌هایی از خود او فقیرتر.

از دیدگاه مجموعه آثار سلین قصر به قصر کتاب به تعبیری پایانی و «حرف آخر» اوست. کتاب پیری سلین است، دوران هم پختگی و هم امیدباختگی، اوج قوام و انسجام زبانی و از سوی دیگر نهایت شکاکی و صراحت نویسنده که در آن‌چه می‌بیند و می‌گوید دیگر هیچ جای مجامله و تعارفی نیست. هر چه هست یقین است، چه ما را خوش بیاید چه نه. قصر به قصر از هر نظر دو کتاب پیشین، سفر به انتهای شب و مرگ قسطی را کامل می‌کند و با آن‌ها سه شاهکار بنیادین سلین را تشکیل می‌دهد.