عقل و الهام در اسلام

زیر نظر: تد لاوسن
ناشر: حكمت
زبان كتاب: فارسي
تعداد صفحه: 746
اندازه كتاب: رقعی - سال انتشار: 1387 - دوره چاپ: 1 

مروری بر کتاب

مقالاتیدر تاريخ، كلام، فلسفه و تصوف اسلامي

جشن نامه هرمان لندولت 

كتاب عقل و الهام در اسلام مجموعه مقالاتي است كه محققان طراز اول در حوزه هاي تاريخ، كلام، فلسفه و تصوف اسلامي به پاس بزرگداشت مقام علمي هرمان لندولت، اسلام شناس برجسته معاصر، به ايشان تقديم كرده اند.اين مقالات همه داراي ارزش تحقيقي بسيار والا در موضوعاتي نو هستند و گوشه هايي تاريك از تاريخ انديشه اسلامي را روشن مي كنند.

واقدي، فارابي، ابن سينا، كرماني، ابن عربي، جنيد بغدادي، ابو حاتم رازي، سهروردي، شيخ احمد غزالي، امام محمد غزالي، شهرستاني، ملاصدرا، فيض كاشاني و... از جمله شخصيت هاي برجسته اي هستند كه مقالات اين كتاب به تحليل وجوهي از زندگي و نظرات ايشان اختصاص دارد.

اسلام‌شناسي و اسلام‌پژوهي از جمله علومي است كه سال‌هاست در مؤسسات علمي و دانشگاه‌هاي معتبر جهان جايگاه ويژه‌اي را به خود اختصاص داده است. كتاب «عقل و الهام در اسلام» زير نظر تدلاو سن گردآمده است و به گفته خودش، نشانگر قدرداني، احترام و مهر همتايان و شاگردان هرمان لندولت است. هرمان لندولت، استاد انديشه اسلامي يكي از پژوهشگران مؤسسه مطالعات اسلامي دانشگاه مك گيل است. وي همچنين مسؤليت مطالعات زبان فارسي اين مؤسسه را نيز بر عهده دارد. لندولت تحصيلات خود را در دانشگاه بازل سوئيس در رشته‌هاي انسان‌شناسي و قوم‌شناسي آغاز كرد و زير نظر آلفرد بوهلر و فريتز ماير رساله دكتراي خود را ارائه داد.

وي براي ادامه پژوهش‌هاي خود به پاريس سفر كرد و به هانري كرين پيوست كه همكاري وي با كربن عميق‌ترين تأثير را بر كارهاي او داشته است. تدلاو سن در مقدمه كتاب نوشته است: علائق و فعاليت‌هاي زندگي حرفه‌اي لندولت در حوزه‌اي سه‌گانه به بهترين نحو نمايان مي‌شوند: فلسفه، تصوف و تشيع. اين زندگي حرفه‌اي مشاغلش را به عنوان استاد انديشه اسلامي در مؤسسه مطالعات اسلامي مك گيل، پژوهشگر ممتاز مؤسسه مطالعات اسماعيلي و پژوهشگر پيوسته مؤسسه فرانسوي پژوهش‌هاي ايراني و استاد مهمان در سوربن در بر مي‌گيرد. تحقيقات ارائه شده در قالب مقاله و جستار در اين دو جلد به سي مورد مي‌رسد كه ارزش پژوهشي ويژه‌اي دارند.

اين مقالات در حوزه تاريخ كلام، فلسفه و تصوف اسلامي هستند. از جمله اين مقالات مي‌توان به «فلسفه دين فارابي، ابن سينا و ابن طفيل» نوشته پل اي واكر، «آيه نور؛ استعاره‌اي درباره اينكه از كجا آمده‌ايم، چه هستيم و به كجا مي‌رويم؟» نوشته ثريا مهدي‌حجاجي، «چگونگي تفسير غزالي، مورد روان‌شناسي» نوشته پير هيث، «علوم كشفي و منابع الهام، نجم‌الدين كبري در نفحات‌الانس جامي» نوشته اليزابت راس آلكاندرين، «روايت خدا در تعبير خواب‌هاي دوره ميانه اسلامي» نوشته پي‌ير لوري اشاره كرد. لندروت خود پژوهش‌هايي مفصل در آراي انديشمندان بزرگ اسلام و از جمله ابن‌عربي، عبدالرزاق كاشاني، سعدالدين حموي، سمناني، عزيز نسفي و صدر آملي و نيز تحقيقاتي در باب مسائل و موضوعاتي ظريف در آثار ابوحامد غزالي، سهروردي، نجم‌الدين رازي و نصير‌الدين طوسي انجام داده است. در پايان كتاب نيز كتاب‌شناسي آثار هرمان لندولت آمده است كه اين آثار از سال 1958 تا 2005 به بيش از پنجاه اثر مي‌رسد. 

هرمان آلبرت لندولت در سال 1935 در بازل سوئیس به دنیا آمد. علایق آکادمیک او از اوان تحصیل، انسان شناسی، قوم شناسی، فقه اللغه، فلسفه، اسلام شناسی و مطالعات دینی بوده است. وی پس از اتمام رسالۀ دکتری خود به پاریس رفت تا با هانری کربن به پژوهش بپردازد و حاصل این مسیر پژوهش، دیپلمی از بخش مطالعات دینی دانشگاه سوربن بود. او در سال 1964 به کانادا رفت تا در موسسۀ مطالعات اسلامی مک گیل به تدریس بپردازد. این موسسه مرکزی فعال برای پژوهش های اسلامی بود و لندولت در طی دوره ای 35 ساله، یکی از برجسته ترین پژوهشگران این موسسه شد.

علایق و فعالیت های زندگی حرفه ای لندولت در حوزه ای سه گانه به بهترین نحو نمایان می شود: فلسفه، تصوف، و تشیع. افزون بر آن لندولت در مک گیل، مسئولیت مطالعات زبان فارسی را نیز به عهده داشته است. عقل و الهام ـ دو وجه اندیشه و بیان ـ غالبا در آثار لندولت محل تامل هستند. کتاب حاضر جلد اول از مجموعۀ دوجلدی "عقل و الهام در اسلام" و شامل مقالات و جستارهایی در حوزۀ تاریخ، کلام، فلسفه و تصوف اسلامی است که به پاس قدردانی و احترام معاصران و شاگردان هرمان لندولت به چاپ رسیده است. واقدی، فارابی، ابن سینا، ابن طفیل، قاضی نعمان، ملاصدرا و... از جمله کسانی هستند که در این مقالات معرفی و آثار و افکارشان بررسی و تحلیل گردیده است.

فهرست 

• مضامين و شيوه هاي روايي در كتاب مغازي واقدي
• اهميت كتاب الجمع فارابي و مقاصد سياسي آن
• فلسفه دين فارابي، ابن سينا و ابن طفيل
• قاضي نعمان و مفهوم باطن
• مفهوم علم از نگاه كرماني
• داستان هايي از شاهد بازي احمد غزالي
• ولايت از ديدگاه جنيد
• سلوك در تصوف كبرويه
• ايمان فرعون: پرسشي بحث انگيز در كلام اسلامي
• رويت خدا در تعبير خواب هاي دوره ميانه اسلامي
• و...