دره التاج لغره الدباج ؛ دو جلدی

دره التاج لغره الدباج 

نویسنده: علامه قطب الدین شیرازی
مصحح : محمد مشکوه
ناشر: مطبعه مجلس 
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 1200
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1320 _ 1317 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو ؛ با گالینگور صحافی شده

مروری بر کتاب

درّة التاج لغرة الدَباج با نام کوتاه درةالتاج دانشنامه‌ای فلسفی به زبان فارسی‌است و بر دست قطب‌الدین کازرونی (۶۳۴–۷۱۰ق) تألیف شده‌است. درةالتاج را در موضوع و جامعیت با شفای پسر سینا که به زبان عربی است مقایسه می‌کنند. قطب الدین محمود در ماه صفر سال ششصد و سی چهار به شیراز متولد گردید، و از اوان طفولیت بنزد پدر با عشقی فراوان به آموختن رشته‌ی طب سرگرم شد، و اعمال یدی را به استثنای قدح بیاموخت، و بر دستش تبرکا خرقه‌ی تصوف پوشید، و پس از چندی خدمت نجیب الدین علی بن بزغش الشیرازی از مشایخ مشهور تصوف رسیده، او نیز به وی خرقه پوشانید ...

کتاب «دره التاج» اثر «قطب الدین محمود بن ضیاء الدین مسعود شیرازی»، مجموعه‌ای است که اقسام مهم حکمت را از نظری و عملی بر طبق تقسیم ارسطو دربر گرفته و در اصل دایره‌المعارفی است که مؤلف نخست در فضیلت دانش، دانش‌جویی و دانش‌آموزی سخن رانده، سپس دوازده رشته‌ی علمی که یک حکیم را در قرن هفتم سودمند بود، به قسمی گردآورده است. بدین سان، این اثر یک دوره‌ی حکمت عملی است که اهم علوم خاور زمین از قبیل کلام، عبادات فقه، و سیر و سلوک عرفا در آن تشریح شده است. به سخن دیگر، در این کتاب سه قسم اصلی حکمت عملی، یعنی علوم سیاست، خانه‌داری و علم اخلاق بحث می‌شود.

دّرة التاج دائرة المعارفی ارزشمند است در منطق،طبیعیات،امور عامه و الهیات که علامه قطب الدین شیرازی ، یکی از بزرگترین دانشمندان پارسی آن را به نگارش در آورده است. و یکی از مهمترین آثار علامه قطب‌الدین می‌باشد که دانشنامه‌ایست فلسفی به معنای «علم‌العلوم». کتاب درةالتاج پس از «کتاب شفای ابن سینا» «مهمترین کتاب جامعی است که در فلسفه» تألیف شده است.

قطب‌الدین محمود بن مسعود مصلح کازرونی یکی از علمای ایرانی قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری است که نقش مهمی در گسترش حکمت و فلسفه، علوم طبیعی، پزشکی و هنر خود داشته است. نام صحیح آن «درّة التاج لغرّة الدّباج» است، و بقول حاجى خلیفه، و بمناسبت اینکه دوازده علم را شامل است بعدها به «أنموذج العلوم» معروف شده، و جز حمد اللّه مستوفى در تاریخ گزیده، مورّخین نام آن را «غرّة التاج» نوشته‌اند، و ظاهرا همین کتاب است، -که در السنه و افواه بیشتر مردم به «انبان ملا قطب» و بگفته بعضى به «همیان ملا قطب» معروف شده است.

چنانکه از مقدمه کتاب دانسته مى‌شود درّة التاج را مصنّف بخواهش امیر دبّاج و در زمان فرمانروائى او در گیلان ساخته است، -و چون دأب مصنّف است-که در نامگذارى تصانیف خود اغلب نام کسى-که در ساختن کتاب منظور نظر بوده-نیز رعایت مى‌نموده است، ازین رو کتاب حاضر را با اشاره بنام «دبّاج» ، «درّة التاج لغرة الدّباج» نامیده است.

در کشور ما زبان رائج علمى لغت تازى بوده، و دانشمندان پارسى زبان بخواندن و نوشتن و مراجعه نوشته‌هاى فارسى توجه نداشته‌اند، ازین رو کتابهاى پارسى که حاشیه و شرح شده باشد کمیابست، بخصوص مثل درّة التّاج-که کتابى پر حجم، و همیشه کم نسخه بوده، و بهمین سبب در متون کتب علمى گمنامست، مع الوصف بر کتاب حاضر محمد رضا بن عبد المطلب التبریزى (متوفى بسال 1108) و شاید غیر او هم حاشیه نوشته، و از اینجا تایید مى‌شود اینکه کتاب همواره مورد علاقه دانشجویان و مطمح نظر دانشمندان بوده است.

فهرست

مقدمه
منطق
فلسفه
مابعدالطبیعه
علم الهی
حکمت عملی
سیر و سلوک
ریاضیات
هندسه
مثلثات
موسیقی