خاطرات حسام الدوله معزی

خاطرات حسام الدوله معزی

نویسنده: نجفقلی میرزا آقا سردار
به کوشش: ایرج افشار
ناشر: ثریا
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 320
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1379 - دوره چاپ: 1 

کمیاب - کیفیت : درحد نو

مروری بر کتاب 

نجفقلی میرزا معروف به آقاسردار

نجفقلی میرزا حسام الدوله معزی (زاده ۱۳۰۳ هجری قمری - درگذشته ۱۳۵۹ خورشیدی) که در آغاز «آقا سردار» لقب داشت، نویسنده، مترجم و نمایندهٔ دورهٔ سوم مجلس شورای ملی بود. نجفقلی میرزا فرزند ابراهیم میرزا فرزند بهرام میرزا معزالدوله فرزند عباس میرزا نایب السلطنه فرزند فتحعلی شاه قاجار بود.

او در ۱۳۰۳ هجری قمری (۱۲۶۴ یا ۱۲۶۵ خورشیدی) در نجف به دنیا آمد. نجفقلی میرزا در بیروت و سپس در فرانسه درس خواند. مدتی هم برای آموختن زبان انگلیسی در انگلستان به سر برد. پس از بازگشت به ایران به خدمت وزارت مالیه درآمد و از سال ۱۲۸۸ خورشیدی به مدت پنج سال معاون مالیه فارس شد. سپس رئیس مالیه لرستان و ولایات ثلاث (ملایر، نهاوند و تویسرکان) شد و مدت کوتاهی بعد از همین ولایات ثلاث در آذر ۱۲۹۳ خورشیدی به عنوان نماینده به مجلس رفت.

او یکی از جوانترین نمایندگان مجلس بود و از همین رو در روز افتتاح مجلس (هفدهم محرم ۱۳۳۳ هجری قمری) به عنوان منشی عضو هیئت رئیسه سنی شد.  مجلس سوم به دلیل حرکت ارتش روسیه بسوی تهران در جریان جنگ اول جهانی و مهاجرت نمایندگان از پایتخت بیش از یک سال نپایید و تعطیل شد. نجفقلی میرزا هم به شاهرود رفت که پدرزنش نصرت الله میرزا امیراعظم حکمران و از زمینداران بانفوذ آنجا بود. سپس پیشکار سمنان و دامغان شد. بعداً به وزارت فوائد عامه انتقال یافت که وزارت راه از دل آن بیرون آمد و تا هنگام بازنشستگی از مدیران وزارت راه بود.

کتاب حاضر، بازنویسی زندگی‌نامه‌ی خود نوشت "نجفقلی میرزا" ملقب به آقاسردار است که از سوانح مربوط به سفر مولف به فرانسه برای تحصیل تا روزگار بازنشستگی را شامل می‌شود. .نوشته‌های مغری از این حیث مخصوصا مفید است که اطلاعات دست اول درباره‌ی خاندان امیر اعظم دارد. جز آن نکته‌های خواندنی راجع به وضع ادارات از آن عاید می‌شود. خواندن سرگذشت یک مامور دولت و ماجراهای ماموریت او در ولایات مختلف، برای تاریخ اداری و اجتماعی ایران مفید است. کتاب با تصاویری از نگارنده و دست خط‌ های وی به پایان می‌رسد.