تاریخ سیستان

تاریخ سیستان

نویسنده: ادموند کلیفورد باسورث
مترجم: حسن انوشه
ناشر: امیر کبیر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 296
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1370 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : صفحات نو ؛ روی جلد کتاب سائیدگی دارد

مروری بر کتاب

از آمدن تازیان تا برآمدن دولت صفاریان

کتاب از یک پیش گفتار و پنج بخش تشکیل شده است. مطالب بخش‌ها را به ترتیب اوضاع سیستان پیش از اسلام، در زمان فتح سیستان بدست اعراب، در دوره امویان و عباسیان و در آخر نیز در زمان افول عباسیان و جانشینی یعقوب لیث تشکیل می‌دهد.

در مطالعه کتاب باید توجه داشت که در آثار باسورث عنایت به مقوله تاریخ ملی بسیار اندک است و بدین جهت کلیت وقایع در پرتو یک مفهوم واحد شکل نمی‌گیرند. هر واقعه‌ای خود ذاتا موجودیت دارد و گویی تاریخ از نظر او مجمع الحوادث است. این موجب می‌شود، نوشته‌های او صورت تحلیلی به خود نگیرد، بلکه تالیفی باقی بماند. از آن جا که مطالب تواریخ محلی معمولا موردی و غیرمستمر هستند؛ لذا اخبار آنها کامل نیست و نمی‌توانند تصویر کامل و دقیقی از کلیت یک دوره تاریخی را بدست دهند.باسورث از پیشقدمان فراهم آوردن مواد و قالب اصلی تاریخ شرق ایران است.

بدون شک مرحله اول این کار، مانند کار هر تاریخ نویسی شکل دادن به تاریخ سیاسی است. تاریخ سیاسی دودمانی و ارائه صورتی منظم و مبتنی بر توالی و ترتیب تاریخی در شرایطی که هم اخبار آنها آشفته است و هم وقایع متقارن بدست آمده از تواریخ محلی، متعدد و مشکل آفرین می‌شود، این کار را با مشکل اساسی روبرو می‌سازد. قلمرو رو به رشد و نیز در حال تغییر سلسله‌های شرقی ایران که ناشی از فراز و فرود سریع قدرت آنان و نیز فقدان بنیادهای محکم مشروعیت سیاسی یا اقتدار قبایل بود، نیز تغییر مداوم روش‌های بازسازی طرح تاریخی این خاندان‌ها را غیرقابل اجتناب می‌سازد.

او به اتکای تواریخ سیاسی محلی، دودمانی و نیز تواریخ عمومی، اقدام به بازسازی تاریخ کرده است. نقایض چنین اطلاعاتی را هم با استفاده از سکه شناسی و نیز متون ادبی، جغرافیایی و... کامل کرده است؛ لذا صورت اصلی کار باسورث به شیوه دائره المعارف نویسی و نیز سبک تاریخ نویسی مورخان انتقادی قرن نوزدهم شباهت می‌یابد.