ایران صفوی ؛ از دیدگاه سفرنامه های اروپائیان

ایران صفوی 

نویسنده: سیبیلا شوستر والسر
مترجم: غلامرضا ورهرام
ناشر: امیرکبیر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 166
اندازه کتاب: وزیری - سال انتشار: 1364 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : درحد نو _ نو

مروری بر کتاب

 از دیدگاه سفرنامه های اروپائیان

همراه با شجره نامه صفویه

پژوهشی در روابط سیاسی و اقتصادی ایران ؛ 1722 - 1502

اثر حاضر روایتی جدید از چگونگی تکوین، تداوم و تحول دولت صفوی را با تکیه بر منابع مختلف فارسی، عربی و لاتین پیش روی محققان می گشاید. نگاه کلیشهای به دوره صفوی و تمرکز شرق شناسان بر باورهای نهادینه و تکراری، صفوی پژوهان را از پرداختن به زوایای ناخوانده و نااندیشیده این عصر بازداشته است. در واقع شناخت پویایی درونی و سازوکار نظام حکومتی صفوی، ماهیت گفتمان های مهدویت، مناسبات مذهبی و قومی در هرم قدرت، نقش گفتمان استعلایی دربار در قوام و حفظ قلمرو دولت صفوی و دلایل مانایی آن از اهداف اثر حاضر است.

ایران از جمله کشورهایی محسوب می‌شود که به خاطر تمدن غنی، موقعیت استراتژیک و سودآوری اقتصادی و اهمیت سیاسی در مناسبات از دیرباز، مقصد سیاحان بسیاری بوده‌است. از مهم‌ترین دوره‌هایی که سیاحت و جهانگردی در آن رونق و رواج چشمگیری یافت، دوره صفویه بود. در حقیقت پس از رونق یافتن اوضاع اقتصادی ایران در عصر صفوی و گسترش ارتباطات، بسیاری از اروپاییان به منظور تجارت یا ماموریت‌های سیاسی به این کشور آمدند و با گروه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در ایران ارتباطات خود را آغاز کردند، آنها به جهت این برخوردها و مناسبات، رفتارهای اجتماعی و فرهنگی مردم ایران را از نگاه خود تدوین کردند.

سفرنامه‌نویسی از دوران صفویه از لحاظ کمی و کیفی اهمیت یافت زیرا در این دوره کشورهای اروپایی که می‌خواستند از توسعه‌ قدرت عثمانی جلوگیری کنند، مراوده‌ خود را با ایران توسعه دادند. در واقع می خواستند با گسترش ارتباطات، دولت صفوی را تشویق کنند تا در برابر قدرت روزافزون دولت عثمانی با آن‌ها متحد شود، بنابراین سفرای بیشتری را به ایران می فرستادند و باب گفت وگوهای ایران و اروپا گشوده شد.

یکی دیگر از دلایل ورود سفرای خارجی به ایران در این دوره رشد صنایع و تجارت در اروپا بود. آنها برای تغذیه صنایع جدید خود نیاز داشتند مرزهای تجارت خود را به بیرون از اروپا گسترش دهند. بنابراین کشورهای اروپایی بسیاری از سفرای خود را به ایران فرستادند. این مسافران از سواد، تجربه و معلومات کافی برخوردار بودند و پس از مدتی مشاهدات عینی خود را منعکس کردند. همچنین به خاطر اهمیت این منابع از آنها به عنوان منابع دست اول و اصلی این دوره نام برده می‌شود. باید گفت در هیچ دوره ای از دوره های تاریخی ایران، سیاحان خارجی به اندازه دوران صفویه درباره ایران مطلب ننگاشته اند.