هایدگر در ایران

هایدگر در ایران

نویسنده: بیژن عبدالکریمی
ناشر: حکمت و فلسفه ایران
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 404
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1392 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب 

نگاهی به زندگی، آثار و اندیشه های سیداحمد فردید

احمد فردید از جمله چهره‌های بحث برانگیز دوره معاصر است که هر از چند مدتی سخن گفتن از او مثل شعله‌ای سربر می‌کشد و گاهی به جنجال مکتوب هم کشیده می‌شود.

به تازگی کتاب فوق با عنوان هایدگر در ایران به بررسی تأثیرگذاری هایدگر در ایران و مروج اصلی فکر او یعنی سیداحمد فردید می‌پردازد. این کتاب در صدد نقد و بررسی چگونگی حضور تفکر هایدگر در این دیار و تأثیر آن بر تاریخ تفکر معاصر ما ایرانیان و بحث و گفت‌گو درباره پرسش‌های بسیاری است که در خصوص این موضوع وجود دارد.

بحث از هایدگر و نقش تفکر وی در ایران نه ناشی از نوعی حساسیت نظری محض یا کنجکاوی آکادمیک صرف، بلکه برخاسته از ضرورت بنیادی‌تری است، و آن این که چگونه می‌توان در جهان معاصر به درک شایسته‌ای از جهان و هستی دست یافت که به تعارضات، آشفتگی‌ها و بی‌سر و سامانی درونی عالم ویران شده ما وحدت و انتظامی دوباره بخشید. آیا هایدگر و آن دسته از اندیشمندان ایرانی که بر تفکر این متفکر بزرگ آلمانی تأکید ورزیده‌اند به ما در رهایی از تعارضات و تناقضاتمان یاری رسانیده‌اند، یا وضعیت را آشفته‌تر و پر ابهام‌تر ساخته‌اند، یا اصلا مسئله پیچیده‌تر و غامض‌تر از آن است که بتوان پاسخی قطعی و یک سویه به این پرسش عرضه کرد؟

این کتاب در پی پاسخ دادن به سؤالات زیر است:

دلایل اولیه و اصلی توجه و اقبال پاره‌ای از متفکران و روشنفکران ایرانی به تفکر هایدگر چه بوده است؟
تفکر هایدگر چگونه و با چه تفسیر یا تفسیرهایی وارد ایران شد؟ تصویر هایدگر ایرانی یا تصور ایرانیان از این متفکر آلمانی چگونه است؟ خطوط اصلی سیمای هایدگر در ایران کدام است؟
اولین مفسر هایدگر در ایران، یعنی سید احمد فردید که بود و تفسیر وی از هایدگر چه شاخصه‌هایی دارد؟
آیا در اندیشه‌های فردید بصیرت‌های اصیل فلسفی و حکمی دیده می‌شود یا وی را صرفا باید به منزله یک شارح هایدگر یا حتی تحریف کننده و ویران کننده تفکر او در ایران برشمرد؟
تفسیر ایرانیان به خصوص سید احمد فردید از هایدگر چه ارزش و اعتباری دارد؟
اهمیت میراث و اثرگذاری تاریخی فردید برای جامعه ما ایرانیان چگونه بوده است؟
آیا در ایران جریانی به نام فردیدیه یا فردیدی‌ها وجود دارد؟
دستاوردهای نظری شاگردان و پیروان فردید برای جامعه ایرانی چه بوده است؟
میان تفسیر اولیه دینی و معنوی ما ایرانیان از هایدگر و تفسیرهای آکادمیک غربیان از این متفکر چه نسبتی وجود دارد؟
آینده تفکر هایدگر در ایران چگونه خواهد بود و این تفکر در تقدیر و آینده تاریخی ما ایرانیان چه نقشی می‌تواند ایفا کند؟...

در سنت نظری ﻣﺎ، ﭘﻴﭻوﺧﻢﻫﺎ، ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲﻫﺎ، اﺑﻬﺎمﻫﺎ و ﻧﺎروﺷﻨﻲﻫﺎی ﺑﺴﻴﺎر وﺟﻮد دارد. ﺗﻔﻜﺮ ﻫﺎﻳﺪﮔﺮ، ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﺔ ﻳﻚ آﻳﻴﻨﻪ و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻃﺮف ﮔﻔﺘﮕﻮ ــ و ﺻﺪ اﻟﺒﺘﻪ ﻧﻪ در ﻣﻘﺎم ﺗﻔﻜﺮی ﻣﻄﻠﻖ و ﻣﻄﻠﻖ ﺗﻔﻜﺮــ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪﺑﻪﻣﺎدر ﻓﻬﻢ ﺑﻬﺘﺮ ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ وﺑﻬﺘﺮدﻳﺪن ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺧﻮد کمک کند.

ﺑﺪﻳﻬﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﺔ ﻣﺎ، ﻫﻤﭽﻮن ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌﺔ اﻧﺴﺎﻧﻲ دﻳﮕﺮی، از ﺟﺮﻳﺎﻧﺎت ﻓﻜﺮی و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ، ﺟﺎﻣﻌﺔ اﻳﺮاﻧﻲ ﻧﻴﺰ، ﻣﺜﻞ ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌﺔ دﻳﮕﺮی، درﮔﻴﺮ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﺜﻴﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ، اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﺳﻴﺎﺳﻲ، اﻗﺘﺼﺎدی، دﻳﻨﻲ، ﻓﻜﺮی و ... اﺳﺖ؛ و اﻟﺒﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﺮای ﻫﺮ ﻳﻚ از ﺟﺮﻳﺎﻧﺎت و ﮔﺮوهﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﭘﺎرهای از ﻣﺴﺎﺋﻞ اوﻟﻮﻳﺖ دارد و ﺑﺮ اﺳﺎس ﻫﻤﻴﻦ اوﻟﻮﻳﺖﻫﺎ و ارﺟﺤﻴﺖﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ آنﻫﺎ ﺑﺎ ﭘﺪﻳﺪارﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻓﻜﺮی و ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ، از ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺎ ﺧﻮد ﺗﻔﻜﺮ، ﻓﻠﺴﻔﻪ و ﻣﺘﻔﻜﺮی ﭼﻮن ﻫﺎﻳﺪﮔﺮ ﻳﺎ ﺑﺎ ﺷﺎرﺣﺎن ﺗﻔﻜﺮ وی در اﻳﺮان، ﻫﻤﭽﻮن ﻓﺮدﻳﺪ، داوری و ﺷﺎﻳﮕﺎن، ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ.

فهرست

مقدمه: اهداف و ضرورت‌ها
بخش اول نگاهی به زندگی، آثار و اندیشه‌های فردید
فصل اول: زندگی‌نامه فردید
فصل دوم: آثار فردید جوان
فصل سوم: آغاز قصه هایدگر در ایران
هانری کربن و آشنایی ایرانیان با هایدگر
نگاهی به زنگی علمی و فکر کربن
کربن و هایدگر: بصیرت‌های هایدگری کربن
انتقادات کربن از هایدگر
طرح‌های فلسفی کربن
کربن و تفسیر هایدگر در افق حکمت و عرفان ایرانی ـ اسلامی
فصل چهارم: آرا و اندیشه‌های فردید
منابع شناخت فردید
عناصر اصلی تفکر فردید
فصل پنجم: کربن و فردید
فصل ششم: ارزش و اعتبار تفسیر یدنی و معنوی از هایدگر
فصل هفتم: میراث فردید
فصل هشتم: بررسی انتقادی
فصل نهم: فردید و سیاست
نتیجه‌گیری
منابع