نوشته بر دریا ؛ از میراث عرفانی ابوالحسن خرقانی

نویسنده: محمدرضا شفیعی کدکنی
ناشر: سخن
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 575
اندازه کتاب: رقعی سلفون - سال انتشار: 1388 - دوره چاپ: 4

مروری بر کتاب

نوشته بر دریا نیز محصول جنبی تحقیق در تذکره الأولیا عطار است، درست مانند کتاب پیشین که دفتر روشنایی نام گرفت.چنان که خواهید دید، این کتاب از چندین بخش تشکیل شده است:

پس از مقدمه ای درباره زندگی و احوال و مقامات شیخ ابوالحسن خرقانی و نیز بحثی گسترده درباره زبان ویژه او، که به لهجه خرقان و ناحیه قومس بوده است، پنج نوع متن کهن درباره او در این کتاب گردآوری و تصحیح مجدد و عرضه شده است:

دو روایت کاملاً متفاوت از تذکره الاولیا؛ رساله ای با عنوان ذکر قطب السالکین؛ نیز منتخب نورالعلوم، منسوب به خرقانی؛ و در پایان آنچه پراکنده در متون فارسی و عربی درباره ابوالحسن خرقانی وجود داشته و تا قرن نهم شناخته آمده است که به زبان عربی تفسیری نگاشته است بر یکی از شطح های بحث انگیز پیر خرقان....

این کتاب براساس «تذکره‌الاولیا» عطار نوشته شده و از چندین بخش، تشکیل شده است. پس از مقدمه‌ای درباره‌ زندگی، احوال و مقامات شیخ ابوالحسن خرقانی، بحثی گسترده درباره‌ زبان ویژه‌ او که به لهجه‌ «خرقان» و ناحیه‌ «قومس» بوده در کتاب گنجانده شده است. پنج نوع متن کهن درباره‌ او در این کتاب، گردآوری شده و همچنین دو روایت کاملا متفاوت از «تذکره‌الاولیاء» نیز در این کتاب به چشم می‌خورد.

این دو روایت رساله‌ای با عنوان «ذکر قطب‌السالکین» و منتخب «نورالعلوم»، منسوب به خرقانی است. در پایان آن‌چه به‌صورت پراکنده در متون فارسی و عربی درباره‌ ابوالحسن خرقانی وجود داشته و تا قرن نهم شناخته شده است که در حدود 34 متن است نیز در این کتاب پیش‌روی خوانندگان قرار گرفته است.