معنی زیبایی

معنی زیبائی

نویسنده: اریک نیوتن
مترجم: پرویز مرزبان
ناشر: علمی و فرهنگی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 400
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1386 ~ 1381 - دوره چاپ: 6 ~ 5

مروری بر کتاب

مصور

زیبایی به طور مطلق خواستنی است زیرا تمایل نهائی آدمی را بر آورده می‌سازد‏اگرکسی در واقعیت بیفایدگی نهائی زیبایی شک دارد ، کافی است که اعمال آدمیان را پی جویی کند تا ببیند سرانجام همه‌ی آنها به کجا می‌کشد . از هرکس دلتان می‌خواهد بپرسید که چرا چنین وچنان کرده است؛ و بعد ازهمه‌ی حرفها پاسخ آخریش به اینجا می‌رسد که هر چه کرده به خاطر لذت بردن از زیبایی بوده است .

دیگر بالاتر از آن چیزی ندارد که بگوید . برای پول کار می‌کند . پول را پای قیمت اتوموبیلش می‌پردازد. اتوموبیل را به کار می‌کشد ‏تا او را - هنگامی که نمی‌خواهد به محل کارش برود تا پول بیشتری به دست بیاورد- به جایی که بیشتر مورد پسندش است برساند . آن جا بیشتر مورد پسندش است چون برایش زیباتر است.

در مقابل هر «چرا» - «چرا کار می کنید؟» «چرا پول لازم دارید؟ » «چرا طالب اتوموبیل ، غذا ، لباس ، اجاق گاز هستید؟» وی پاسخی دارد . لیکن برای سؤال «چرا طالب زیبای هستید؟» هیچ چیز نمی‌تواند بگوید. زیبایی مطلقاً فایده‌ای ندارد، زیرا هیچ‌گاه وسیله برای رسیدن به چیز دیگری نمی‌شود. زیبایی به طور مطلق خواستنی است زیرا تمایل نهائی آدمی را بر آورده می‌سازد.در این کتاب کوشیده شده تا از میان آن چه درباره ی شناخت زیبایی گفته شده یا گفته شدنی است راه به سوی توجیه و تعریفی سالم، علمی و تجربی باز شود.

نویسنده ی کتاب حاضر در آثار انتقادی و تحلیلی خود همواره بر این اصل مهم تکیه کرده است که تا شور هنری بر شالوده ی دانش استوار نگردیده باشد، نقد هنری چیزی جز مخلوط ناگوارایی از جوشش احساسات و تعصب فکری نخواهد بود....بنابراین پژوهش در زیبایی طبیعت مستلزم پژوهش در خاصیت وجودی, یا کارایی ذاتی, می‌شود ;و یا دست کم مستلزم پذیرفتن آن است که زیبایی محصول فرعی خاصیت وجودی است ;و حال آن که پژوهش در زیبایی هنری چنین الزامی ندارد .

آن چه هنرمند را بر می‌انگیزد تا زبده یا برشی از انگاره جهانی را بر ما بنمایاند تنها عشق وی به انگاره است وی انگاره را از زر و زیورهای خاصیت وجودی پاک وپیراسته می‌سازد و آن را چون شیئی که نه از لحاظ وظیفه‌ای که انجام می‌دهد بلکه به خاطر خودش پسندیدنی است, بر ما عرضه می‌دارد .جلد مار پیچ حلزون نتیجه اجتناب ناپذیر رویش طبیعی مشتق ساخته است .اما همان مار پیچ چون در اثری هنری جلوه گر شود تنها به سبب آن است که پیچ و خم آن خوش آیند چشم نقاش واقع گردیده است .ممکن است نقاش از راه شهود به مبنای ریاضی مار پیچ پی برده باشد, لیکن تنها انگیزه‌ای که موجب روی پرده آمدن شکل مارپیچ شده, همان حس لذت وی بوده است.

هدف کتاب حاضر دنبال کردن همین بحث است که می‌توان آن را در یک جمله خلاصه کرد :زیبایی در طبیعت محصول کردا ریاضی طبیعت است, که به نوبه خود محصول خاصیت وجودی هر موجودی است :و حال آن که زیبایی در هنر نتیجه عشق آدمی, عشقی مبتنی بر شهود یا ادراک مستقیم وی, به اصول ریاضی طبیعی است