محاکمه سقراط

محاکمه ی سقراط

نویسنده: افلاطون
مترجم: لیلی گلستان
ناشر: نشر مرکز
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 121
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1391 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

سقراط زمانی که در سال 399 قبل از میلاد محاکمه ، محکوم و اعدام شد ، هفتاد سال داشت؛ او گسترش امپریالیستی دموکراسی و فرهنگ آتن در زمان پریکلس را دیده بود؛ بیست و پنج سال جنگ سرد و گرم با اسپارت را تجربه کرده بود؛ شکست آتن در سال 404 قبل از میلاد ، الیگارشی کوتاه مدت که اسپارت ها بر آن شهر تحمیل کردند و سرانجام برقراری مجدد دموکراسی در وطن را نیز مشاهده کرده بود.

در تمام آن مدت، به خاطر تمرین فلسفه در فضاهای عمومی آتن با استفاده از سبک تکرار نشدنی خود مشهور بود؛ سبکی که در آن صاحبان قدرتی را مورد پرسش گری قرار می داد که فضیلت و حکمت را جعل می کردند، در حالی که در واقعیت فاقد آن بودند. این روش به تدریج دشمنان قدرت مند بسیاری را برای وی ایجاد کرد که تمام تلاش خود را کردند تا افکار عمومی را علیه او مسموم کنند.

"محاکمه ی سقراط" عمدتا در سکوت پیش می رود و این سبب می شود خواننده بتواند آنچه را سقراط انجام می دهد با وضوح بیشتری تجزیه و تحلیل کند. در تمام مدت دفاع خود ، او از صراحت لهجه پرهیز می کند که به احتمال زیاد مخالفانش را آزرده خاطر می کند: او با تصدی موضع فروتنانه ای که بی سوادی و ناآگاهی را بهانه می کند، کار خود را شروع می کند و به تدریج مسئولیت پیامی که پیش کشیده بود را، تماما از خود سلب می کند. کتاب "محاکمه ی سقراط" اثر "افلاطون"، اثری جذاب و خواندنی است که مخاطب را تشنه ی ورق زدن و رسیدن به پایان کتاب خواهد کرد.

این محاکمه را ما از شهادت دو مرید هم عصر سقراط می شناسیم: افلاطون و گزنفون، که او هم یک «دفاعیه»ی سقراط نوشته است، و به قدر کفایت متفاوت با نوشته ی افلاطون. این تفاوت بیشتر به دلیل برتری ارزش های ادبی اش است تا ارزش های تاریخی اش. سه گفت و گویی که در اینجا گرد آمده، سه نوشته ای هستند که با فایدون به آخرین روزهای سقراط اختصاص پیدا کرده اند.

محاکمه و محکومیتی که در پی آمد و مرگ اش را رقم زد و یک ماه بعد با نوشیدن جام زهر به انجام رسید. سقراط دفاعیه یا آپولوژی را در برابر قاضی هایش بیان می کند. افلاطون با احترام به شکل این سخنرانی و با احترام گذاشتن به محتوای محتمل آن، آن را با نوعی ستایش واقعی نسبت به استادش نوشته است. اوتیفرون کمی بعد از آپولوژی نوشته شد، آن هم با هدف به تصویر درآوردن تقوای واقعی و عمیق سقراط و بیهودگی تهمت هایی که بر ضد او ابراز شده بود، سر آخر، کریتون است که این تصویر فیلسوف را با نشان دادن احترام او به قوانین شهری که خود شاهد به وجود آمدن آن بود- یعنی شهر آتن- کامل می کند.