قصه هایی برای بزرگسالان

قصه هایی برای بزرگسالان

نویسنده: ولادیمیر واینوویچ
مترجم: آبتین گلکار
ناشر: گل آقا
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 70
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1385 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

مصور

ولادیمیر واینوویچ، نثرنویس، شاعر، نمایشنامه‌نویس و از نمایندگان نسل میانی موج سوم ادیبان مهاجر روس است. واینوویچ در 26 سپتامبر 1922 در شهر دوشنبه به دنیا آمد. نخستین شعرهایش سال 1958 در مجله «یونوست» منتشر شد و در آغاز دهه 1960 چند اثر با حال و هوای نثر جوان‌پسند چاپ کرد. آثارش خیلی زود واکنش منفی منتقدان رسمی دولت شوروی را برانگیخت.

کتاب «زندگی و ماجراهای غیرمعمول سرباز ایوان چونکین» را واینوویچ در سال 1969 نوشت، انتشار این کتاب بهانه‌ای شد برای دولت شوروی تا او را تحت پیگرد قرار دهند. این رمان، از طرفی نخستین اثر ادبیات روس است که ارتش سرخ را در جنگ جهانی دوم با طنزی انتقادی به تصویر می‌کشد (که از بسیاری جهات به «شوایک» شباهت دارد.) این اثر با طنزی اصیل و با استفاده از موقعیت‌آفرینی‌های خنده‌دار، پوچی مطلق را در تمام توهمات زندگی کمونیستی و ذات و ماهیت نظام توتالیتر نشان می‌دهد.

در دوران رکود، واینوویچ نیز مانند بسیاری دیگر از نویسندگان عملاً از نوشتن محروم می‌شود. مقاله او به نام «حادثه در متروپل» (1957) سندی هنرمندانه از آن دوره و شاهدی بر آن است که چگونه حکومت، روشنفکران ناراضی را سر به راه می‌کند. واینوویچ در این سالها بیشتر آثار خود را به خارج از کشور ی‌فرستد و محبوبیتش در خارج فزونی می‌گیرد.
در 1980 به دعوت فرهنگستان هنرهای زیبای باواریا به مونیخ رفت و در 1981 با دستور هیأت رئیسه شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی، تابعیتش سلب شد. واینوویچ در مهاجرت چند نمایشنامه تند و تیز نوشت که در اغلب آنها با استفاده از طنز، به توصیف نظام شوروی و پوچی و حقارت زندگی در آن سیستم می‌پردازد. جالب‌ترین اثر او در این دوران، رمان طنزآمیز و ضداتوپیایی «مسکو 2042» است که برخی از ویژگی‌های شیوه زندگی اشتراکی و آینده کمونیست را به تصویر می‌کشد.

آخرین رمان او «تبلیغات ماندگار» (2000) روایت کسانی است که در دهه 1990 و بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، همچنان به اندیشه‌های نظام توتالیتر وفادار مانده‌اند.

کتاب «قصه‌هایی برای بزرگسالان» مجموعه‌ای از داستانهای کوتاه اوست که در سالهای مختلف چاپ شده‌اند. این کتاب با ترجمه «آبتین گلکار»، مترجم چیره‌دست و توانای کشورمان که در حال حاضر دوره دکترای زبان روسی را در اکراین ی‌گذراند برای اولین بار در ایران منتشر شده است.

کتاب شامل سه داستان با نام «کشتی» و چند داستان طنز دیگر است. سه‌گانه «کشتی»، ماجرای یک کشتی جادویی است که سالیان سال طبقات مختلف اجتماعی را با خود حمل می‌کند و به مقصدهای دلخواهشان می‌رساند، تا اینکه روزی دزدان دریایی کشتی را تصرف می‌کنند. دزدانی که در حقیقت آرمان‌گرایان کمونیست شوروی هستد «ولی نه دزدان دریایی بد، دزدان دریایی خوب. چون تصمیم گرفتند مسافران را از بندر A، به جای بندر B به کشور لیموستان ببرند، آنجا که لیمو می‌روید و رودخانه‌هایش از شیر است و ساحلهایش از ژله.»

واینوویچ در ادامه، تصفیه‌های نظام توتالیتر شوروی را این‌گونه توصیف می‌کند «ولی چون مسافران خیلی زیاد بودند و کشتی هم قدیمی و راه هم دور، تصمیم گرفتند برای سبک شدن، چند نفری را از کشتی بیرون بیندازند. ملاکان، سرمایه‌داران، کشیشان، بازرگانان و... بخشی از روشنفکران را هم بیرون انداختند و بخشی- همراهان-‌ را نگه داشتند.»

نویسنده با سه‌گانه کشتی در واقع تاریخ چند نسل از رهبران و وفاداران نظام توتالیتر شوروی را به نقد می‌کشد که شعارهای فریبنده‌شان مسافران را به تنها جایی که نمی‌رساند کشور لیموستان و سرزمین خوشبختی است.