قصه نویسی

قصه نویسی

نویسنده: رضا براهنی
ناشر: نشر نو
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 750
اندازه کتاب: رقعی گالینگور روکشدار - سال انتشار: 1362 - دوره چاپ: 3

کمیاب - کیفیت : 

مروری بر کتاب

ما ایرانی‌ها عادت داریم خود یا دیگران را بر اساس صغرا کبراهای غلطی که می‌چینیم طبقه‌بندی بکنیم و پس از طبقه‌بندی افراد و اشخاص و ملت‌ها و حالات آنها و به‌اصطلاح فرنگیان «آنکادره» کردن انسان در چارچوب‌های خیالی خود، می‌کوشیم همان طبقه‌بندی را از ازل تا ابد حفظ کنیم و هرگز، به هیچ قیمتی، حاضر نمی‌شویم که در اعتقادها و داوری‌هامان کوچک‌ترین تغییری را قبول بکنیم.

بدین ترتیب بر اساس خیال‌های واهی و پوسیده خود، اغلب اتفاق می‌افتد که بنیاد تحجر را بگذاریم، در تحجر زندگی کنیم و موقعی که آخرین نفسمان را می‌کشیم و دستی پلک‌های سرد شده ما را بر روی چشم‌هایمان می‌کشد و چانه‌مان را می‌اندازد، هنوز در قالب آن آخرین حباب‌های هوایی که از خود در جهان هستی پراکنده‌ایم به تحجر می‌اندیشیم و در گسترش تحجر نقش بزرگ تاریخی خود را بازی می‌کنیم.

اگر مثلا در گذشته ما سننی داشته باشیم و ادبیات درخشانی و بدان‌ها بالیده باشیم، به دلیل آنکه می‌ارزید بدان‌ها ببالیم؛ امروز هم که دری به تخته خورده است و این همه تغییر اجتماعی، تاریخی و ادبی در جهان پیدا شده است، ما هنوز می‌نشینیم و به گذشته می‌بالیم. به دلیل اینکه ما با بالیدن به گذشته شروع کرده‌ایم و در همان بالیدن به گذشته متحجر شده‌ایم؛ و اینک هر روز در هر گوشه این ملک تاریخ تکرار می‌شود و ما تحجر بالیدن را در همه جای این ملک تکرار می‌کنیم...

کتاب حاضر، اثری است که برای نخستین بار در ایران، ادبیت متن و ادبیات به‌عنوان تداوم زبان را مطرح می‌کند و نگاه مدرن و ساختارگرایانه مؤلف در این کتاب حاوی پیشنهادهای تازه‌ای در خوانش و آفرینش قصه در ایران است. ضمن اینکه نویسنده در بخش دوم این کتاب به تحلیل ساختارگرایانه «صادق چوبک» می‌پردازد و نویسنده را شاید بتوان از معدود منتقدینی دانست که در گرماگرم شیوع رئالیسم سوسیالیستی در میان منتقدین و نویسندگان ایران،آثار «چوبک» را از منظری دیگر دید و بر توانایی «چوبک» مخصوصاً در رمان ارزشمند «سنگ صبور» صحه گذاشت. این کتاب از کتاب‌های شگفت روزگار ماست که قصه‌نویسی را می‌آموزد.

کتاب قصه نویسی تاریخچه‌ای خاص خود دارد. ولی در اواسط دهه چهل، وقتی که شروع به نوشتن این کتاب کردم، این تاریخچه خصوصی برایم قابل پیش بینی نبود. حقیقت این است که وقتی شروع به نوشتن این کتاب کردم، تصور نمی‌کردم که چیزی به این قطر خواهم نوشت.

و وقتی که تازه کتاب قطر فعلی خود را پیدا کرد، دیدم که چیزهای گفتنی بیش از این چیزهاست. بعضی از مطالبی که پس از این کتاب در مطبوعات نوشته ام، شاید از کتاب حاضر هم مفصل تر باشد. بعضی از مطالب مربوط به قصه را به صورت کتابی جداگانه نوشته ام که به زودی تحت عنوان بوطیقای قصه نویسی در خواهد آمد.