سعدی

سعدی

نویسنده: ضیاء موحد
ناشر: نیلوفر
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 242
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1392 - دوره چاپ: 5

مروری بر کتاب 

استاد ضیاء موحد، در کسوت یک استاد فلسفه و منطق و همچنین شاعر، ابعادی از حیات "سعدی" را مورد بررسی قرار می دهد که تمام ویژگی های شاخص حیات، شخصیت و آثار "سعدی" را معرفی می نماید. کتاب با پرداختن به تولد و وفات شیخ مشرف الدین سعدی شیرازی آغاز شده و سپس زمانه و عصر او و همچنین بازگشت وی به شیراز را بررسی می کند. "ضیاء موحد"، عملکرد "سعدی" را به عنوان شاعری ناصح زیر ذره بین می برد و ادبیات پندآموز وی را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. او همچنین از جنبه های عاشقانه ی آثار سعدی نیز غافل نشده و علاوه بر بررسی غزل های عاشقانه، به غزلیات عارفانه، پندآموز و تلفیق ادبیات پندآموز وی با شعر غنایی پرداخته است.

نویسنده در بخشی تحت عنوان تاملاتی در سبک آثار "سعدی"، موضوعاتی نظیر واژگان "سعدی"، زبان محاوره و تناظر ترتیب نحوی و معنایی را در آثار او بررسی می کند. وی همچنین به طور ویژه به گلستان و وزن نثر آن اشاره می کند و ساختار زبان عربی در قلم "سعدی" را مورد توجه قرار می دهد. شعر تصویری و شعر گفتاری از دیگر بخش های کتاب "سعدی" به قلم "ضیاء موحد" است و ایجاز و حذف، قطعه سرایی و زبان و شخصیت نیز در آثار "سعدی" بررسی شده است. در پایان کتاب بخشی تحت عنوان مطالعه ی بیشتر قرار گرفته که امکان کند و کاو بیشتر را برای خوانندگان فراهم می کند.

ابومحمد مُصلِح‌الدین بن عَبدُالله نامور به سعدی شیرازی و مشرف الدین ؛شاعر و نویسنده پارسی‌گوی ایرانی است. آوازه او بیشتر به خاطر نظم و نثر آهنگین، گیرا و قوی اوست. جایگاهش نزد اهل ادب تا بدان‌جاست که به وی لقب استاد سخن و شیخ اجل داده‌اند. آثار معروفش کتاب گلستان در نثر و بوستان در بحر متقارب و نیز غزلیات و دیوان اشعار اوست که به این سه اثر کلیات سعدی می‌گویند.

سعدی از جمله شاعرانی است که زبان در برابر او حضور دارد در صورتی‌که خیلی از شاعران کلاسیک ما مثل حافظ باید زبان را به حضور طلبند. سعدی وقتی شروع می‌کند به نوشتن گویا کلمات خودشان را عرضه می‌کنند. مثل این است که کلمات جلوی سعدی رژه می‌روند و او کلمه ای را از میان باقی کلمات انتخاب می‌کند.

سعدی در زمانی زبان فارسی را زبان بین‌المللی کشورهای فارسی‌زبان کرد که مغول‌ها به ایران حمله کرده بودند و کتابخانه‌ها را می‌سوزاندند. سعدی در آن زمان گلستان را نوشت که مردم بعد‌ها با این کتاب زبان فارسی را یاد می‌ گرفتند. سعدی حتی کلماتی را در غزلیاتش به کار برده که نمی‌توان جایگزین بهتری برای آن‌ها انتخاب کرد.

برای همین است که نسخه بدل‌های سعدی به‌اندازه نسخه‌بدل‌های حافظ متفاوت با یکدیگر نیست. در اشعار حافظ و یا بعضی دیگر شاعران کلاسیک ما به‌راحتی می‌توان کلمات را جایگزین کرد اما در شعرهای سعدی این امکان نیست، غزلیات سعدی مثل آب روان است. بدون شک سعدی بعد از فردوسی یکی از ارکان مهم زبان فارسی است.

سعدی زبان فارسی است و جادوی زبان فارسی. واقعیت نخست را فروغی دقیق و رسا در مقدمه خود بر کلیات چنین بیان کرده است: 
«گاهی شنیده می‌شود که اهل ذوق اعجاب می‌کنند که سعدی هفتصد سال پیش به زبان امروزی ما سخن گفته است ولی حق این است که سعدی هفتصد سال پیش به زبان امروزی ما سخن گفته است ولی حق این است که سعدی هفتصد سال پیش به زبان امروزی ما سخن نگفته است بلکه ما پس از هفتصد سال به زبانی که از سعدی آموخته‌ایم سخن می‌گوییم.