روزی با جماعت صوفیان

نویسنده: شيخ شهاب الدين يحيي سهروردی
ناشر: مولی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 19
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1388 - دوره چاپ: 3

مروری بر کتاب

روزي با جماعت صوفيان در خانقاهي نشسته بودم. هر كس از مقالات شيخ خويش فصلي مي‌پرداخت، چون نوبت به من رسيد گفتم: وقتي در خدمت شيخ خويش نشسته بودم شيخ را گفتم كه امروز ميان رسته حكاكان مي‌گذشتم، حكاكي را ديدم چرخي در پيش گرفته بود و جوهري در دست داشت و از آن جوهر بر آن چرخ مهره‌اي مي‌ساخت به شكل گوي مدور.

من انديشه كردم كه اگر اين چرخ از بالا به زير مي‌گردد بر روي زمين كردندي همچو آسيا سنگ، و حكاك مهره را بر چرخ نهادي و دست از وي باز گرفتي، مهره را بر چرخ از حركت چرخ هيچ حركتي بودي يا نه؟
شيخ گفت مهره نيز بر چرخ بگرديدي بر خلاف سير چرخ چنانكه اگر چرخ از چپ سوي راست گرديدي مهره از راست بر چرخ سوي چپ گردندي ...

سهروردی که در مقام شیخی حرف می زند، پرسشهائی را که صرفا در پی توضیح و تعلیل چیستی عالم و ساختار افلاک است، رد می کند. او این پرسشها را سطحی می شمرد و عقیده دارد که کسانی هستند که ظاهر را می بینند و کسانی که علم افلاک را می فهمند. و بالاخره کسانی هستند که درباره عالم فلکی به خبرگی می رسند؛ اینان دانشی مردان واقعی اند.

سهروردی در میان آمیزه ای از افسانه، نماد، مابعدالطبیعه سنتی اسلام، همچنان بر رابطه میان کوشش برای کسب علم باطنی و به کار بستن زهد و ریاضت تاکید می کند. ریاضت چشم باطن را که از نظر سهروردی راه شناخت است می گشاید، شناختی که اگر شخص قرار است به بعد باطنی اسلام علم پیدا کند، مهم و اساسی است. به عقیده سهروردی، علم حقیقی زمانی ممکن می شود که به تجربه گرائی و عقلگرائی خاتمه داده شود.