درس زندگی ؛ گزیده قابوس نامه

درس زندگی

نویسنده: عنصرالمعالی کیکاوس ابن اسکندر
انتخاب و توضیح: غلامحسین یوسفی
ناشر: سخن
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 438
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1373 _ 1372 - دوره چاپ: 2 _ 1

مروری بر کتاب 

گزیده قابوس نامه

"قابوس‌نامه" به سال 475 هجری قمری به وسیله‌ی "امیر عنصرالمعالی کیکاووس بن اسکندر بن قابوس بن وشمگیر" ـ از امیران آل زیار ـ نگاشته شده است. این کتاب در حقیقت نصیحت‌نامه‌ی اوست به فرزندش گیلانشا، که در چهل و چهار باب تنظیم گردیده و دربردارنده‌ی حکایاتی اخلاقی و تربیتی است.

نام قابوس‌نامه از نام مولف که در تواريخ به‌ نام قابوس دوم معروف است، گرفته‌ شده است. وی اين کتاب را به‌ نام فرزندش گيلان‌شاه در 44 فصل نوشته، به‌ اين قصد که اگر وی پس از او حکومت را حفظ کند يا به‌ رتق و فتق کارهای ديگر بپردازد، بداند چگونه وظايف خود را انجام دهد و همچنين به‌ منظور تربيت فرزند، رسوم لشکرکشی، مملکت‌داری، آداب اجتماعی و دانش و فنون متداول را مورد بحث قرار داده‌ است. سبک نگارش کتاب، نثر مرسل يا همان نثر ساده و بي‌پيرايه معمول قرن‌هاي چهارم و پنجم هجري قمري به سبک بلعمی و بيهقی است.

خنده ی دیوانه
چنین شنیدم که محمد بن زکریای رازی ، رحمه الله ، می آمد با قومی از شاگردان خویش .
دیوانه ای پیش ایشان اوفتد ، در هیچ کسی ننگریست مگر در محمد بن زکریا و نیک دراو نگاه کرد و در روی او بخندید .
محمد بن زکریا بازخانه آمد و مطبوخ افتیمون بفرمود پختن و بخورد . شاگردان گفتند که :« چرا مطبوخ خوردی ؟» 
گفت :« از بهر آن خنده ی دیوانه که تا وی از جمله ی سودای خویش جزوی با من ندید با من نخندید ، چه گفته اند : کل طائر یطیر مع شکله »