جهانی سازی و مسائل آن

نویسنده: جوزف استیگلیتز
مترجم: حسن گلریز
ناشر: نشر نی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 320
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1383 - دوره چاپ: 2

مروری بر کتاب

چالش ها و راهکارها

این کتاب از تجربیات شخصی استیگلیتز به عنوان رئیس شورای مشاوران اقتصادی تحت نظر بیل کلینتون از سال 1993 و اقتصاددان ارشد در بانک جهانی از سال 1997 بهره گرفته است. در این دوره استیگلیتز از صندوق بین المللی پول و سایر نهادهای بین المللی ناامید شد ، که به اعتقاد او بر خلاف منافع کشورهای فقیر و در حال توسعه عمل کردند.

استیگلیتز استدلال می کند که سیاست های دنبال شده توسط صندوق بین المللی پول بر اساس مفروضات نئولیبرالی است که اساسا نامفهوم است:
در پشت ایدئولوژی بازار آزاد مدلی وجود دارد که غالبا به آدام اسمیت نسبت داده می شود و معتقد است که نیروهای بازار - انگیزه سود - اقتصاد را به سمت نتایج کارآمد سوق می دهند گویی با دست نامرئی. یکی از دستاوردهای بزرگ اقتصاد مدرن ، نشان دادن نتیجه درست اسمیت و شرایطی است که در آن وجود دارد.

به نظر می رسد که این شرایط بسیار محدود کننده است. در واقع ، پیشرفتهای اخیر در نظریه اقتصادی - از قضا دقیقا در دوره بی وقفه ترین پیگیری سیاست های اجماع واشنگتن اتفاق افتاده است - نشان داده است که هر زمان اطلاعات ناقص باشد و بازارها ناقص باشد ، که باید گفت همیشه و به ویژه در کشورهای در حال توسعه ، دست نامرئی بی نقص ترین کار می کند.

به طور قابل توجهی ، مداخلات مطلوب دولت وجود دارد که در اصل ، می توانند کارایی بازار را بهبود ببخشند. این محدودیت ها در شرایطی که بازارها به کارآیی منجر می شوند مهم هستند - بسیاری از فعالیت های اصلی دولت را می توان پاسخ به شکست بازار ناشی از آن دانست.

جهانی‌سازی می‌تواند نیرویی برای مقاصد سودمند باشد: جهانی‌شدن ایده‌های مربوط به مردم‌سالاری و جامعه مدنی، شیوه اندیشیدن مردم را تغییر داده و نهضت‌های سیاسی جهانی، به بخشش بدهی‌ها و موافقت‌نامه زمین‌های مین‌گذاری شده، منجر گردیده است. جهانی‌سازی به صدها میلیون انسان کمک کرده تا به سطح زندگی بالایی دست یابند که کمی پیش، خودشان و حتی اکثر اقتصاددانان تصورش را هم نمی‌کردند.

جهانی‌سازی اقتصاد، باعث شده که کشورهایی که از آن استفاده کردند، برای صادرات خود بازارهای تازه‌ای پیدا کنند و نیز با استقبال از سرمایه‌گذاری خارجی، از آن منتفع شوند. کشورهایی که بیشترین سود را بردند، آن‌هایی بودند که تقدیر خود را خود به‌دست گرفتند و با قبول نقش دولت در توسعه، به این خیال که بازارها خود تنظیم‌شونده هستند و می‌توانند مسائل خود را رفع کنند، دل خوش نساختند.

اما برای میلیون‌ها انسان دیگر، جهانی‌سازی کاری نکرده است. حال و روز بسیاری افراد را، که شغلشان از دست رفته و زندگی‌شان نامطمئن‌تر شده، خراب‌تر کرده است. این افراد، به‌طور روزافزونی خود را در مقابل نیروهایی که فراتر از قدرتشان است، ناتوان حس می‌کنند. این‌ها شاهدند که مردم‌سالاری‌های‌شان تضعیف شده و فرهنگ‌شان دستخوش فرسایش است.