یادنامه فرهاد

نویسنده: شهاب ذوالریاستین
ناشر: آبی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 416
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1382 - دوره چاپ: 2

مروری بر کتاب

مصور

زنده یاد فرهاد مهراد از زمره هنرمندانی است که با گذشت چند دهه از فعالیتهای هنریش توانست در اوج بماند و هرگز تن به ابتذال نداد و هزینه سنگینی برای منزه طلبی خود پرداخت .  دوره طولانی خانه نشینی و سکوت هرگز او را تسلیم نکرد و دیدگاههای هنری خویش را فدای گذران عادی زندگی وروزمرگی نکرد .

در کتاب حاضر پس از درج سال نگار زندگی ‘فرهاد مهرداد’ خواننده ایرانی , مقالاتی درباره وی چهار بخش تدوین یافته است . بخش نخست با عنوان ‘فرهاد مهرداد از نگاه دیگر’ حاوی مقالاتی است درباره شخصیت هنری و اجتماعی فرهاد.

بخش دوم شامل گفت و گوهایی است با فرهاد. بخش سوم به اخباری از بیماری تا مرگ وی در فرانسه اختصاص دارد. و در بخش پایانی کتاب متن ترانه های وی به دو زبان انگلیسی و فارسی به طبع رسیده است ؛ همچنین در پایان کتاب تصاویری از دوران کودکی تا زمان مرگ وی چاپ شده است ....

 فرهاد مهراد خواننده‌ای بود با صدایی متفاوت و از جنسی دیگر، وی شیفته‌ موسیقی بود و هر چند استادی نداشت تا الفبای موسیقی را از او بیاموزد اما آنقدر استعداد داشت که سخت‌ترین قطعات را بنوازد و زیباترین نغمه‌ها را بخواند. فرهاد همانقدر در تفسیر ترانه‌های فارسی مهارت داشت که در خواندن ترانه‌های انگلیسی و نخستین آلبوم راک اندرول انگلیسی ایران را منتشر کرد.

فرهاد مهراد روز بیست و نهم دی ماه ۱۳۲۲ در تهران متولد شد، نهمین فرزند مرحوم رضا مهراد، کاردار وزارت امورخارجه دولت ایران در کشورهای عربی بود، آن‌ها تا ۸ سالگی فرهاد درعراق زندگی میکردند و پس از آن به تهران بازگشتند. اخلاق و رفتار آخرین فرزند خانواده مهراد به قدری متفاوت بود که همیشه از سوی اطرافیان به تقلید از بزرگترها متهم می‌شد.

برادر بزرگ فرهاد ویولن می‌نواخت و در سن سه سالگی علاقه به موسیقی او را وادار می‌کرد تا پشت در اتاق برادرش بنشیند و تمرین ویلون او و دوستانش را گوش کند. یکی از دوستان برادرش متوجه علاقه فرهاد به موسیقی می‌شود و از خانواده او می‌خواهد که سازی برای او تهیه کنند، با اصرار برادر بزرگ‌تر یک ویلون سل برای او تهیه می‌کنند و تمرینات فرهاد آغاز می‌شود. عمر این تمرینات از ۳ جلسه فراتر نرفت، چرخ روزگار ساز او را شکست و به قول فرهاد: «ساز صد تکه و روح من هزار تکه شد.»

از آن پس ساز تبدیل به رویای فرهاد شد.در سال‌های مدرسه استعداد او در زمینه ادبیات آشکار می‌شود و در آستانه ورود به دبیرستان تمایل به تحصیل در این رشته را پیدا می‌کند، اما مخالفت عموی بزرگش در غیاب پدر، او را مجبور به ادامه تحصیل در رشته طبیعی می‌کند. و عاقبت دلسپردگی به ادبیات و بی‌علاقگی به رشته مورد علاقه عمویش باعث می‌شود  در کلاس یازدهم ترک تحصیل کند. فرهاد پس از ترک تحصیل با یک گروه نوازنده ارمنی آشنا می‌شود و با استفاده از سازهای آنان به صورت تجربی نواختن را می‌آموزد و مدتی بعد به عنوان نوازنده گیتار در همان گروه شروع به فعالیت می‌کند، گروه راهی جنوب می‌شود تا در باشگاه شرکت نفت برنامه اجرا کنند و اولین شب اجرای برنامه رهبر گروه به دلیل غیبت خواننده گروه از فرهاد می‌خواهد تا او جای خواننده را پر کند؛ وسواس شدید فرهاد در ادای صحیح کلمات و آشنایی او با ادبیات ملل باعث درخشش گروه و تمدید مدت برنامه گروه ارمنی شد.

مدتی بعد فرهاد فعالیت انفرادی خود را آغاز می‌کند و برای اولین بار در سال ۱۳۴۲ راهی برنامه تلویزیونی واریته استودیو ب می‌شود و مخاطبان بیشتری می‌یابد، از سال ۱۳۴۵ همکاری فرهاد با گروه بلاک کتس آغاز می‌شود او در این گروه به خواندن آوازهایی از گروه‌های معروف موسیقی آن زمان از جمله: بیتل‌ها، انیمالز، بی جیز، فورتاپس و خوانندگان سرشناسی مانند: الویس پریسلی، ری چارلز، تام جونز، نینا سیمون، فرانک سیناترا و بسیاری دیگر می‌پردازد و در آن زمان از مخاطبانش لقب ری چارلز ایران را می‌گیرد.

در سال ۱۳۴۸ فرهاد برای اجرای ترانه مرد تنها (با آهنگ اسفندیار منفردزاده و شعر شهیار قنبری) در فیلم رضا موتوری (به کارگردانی مسعود  کیمیایی) انتخاب شد و در سال۱۳۵۰ ترانه جمعه (کار منفردزاده و قنبری) را برای فیلم خداحافظ رفیق (به کارگردانی امیر نادری) را خواند، مرد تنها آن‌چنان پرطرفدار می‌شود که فرهاد را تبدیل به یک ستاره می‌کند. با افزایش تنش‌های سیاسی ایران در دهه پنجاه ترانه‌های شبانه۱، خسته، سقف، گنجشگک اشی مشی، آوار و شبانه۲ با اشعاری از احمد شاملو، شهیار قنبری و ایرج جنتی عطایی و صدای فرهاد منتشر و تبدیل به سرود اتحاد مردم شدند.

فرهاد مهراد پس از انقلاب از ادامه کار منع و تقاضاهای چندباره او برای انتشار مجدد آثارش با مخالفت روبرو شد. سرانجام پس از چندین سال در سال ۱۳۷۳ آلبوم خواب در بیداری از فرهاد منتشر شد که شامل چند ترانه فارسی انگلیسی بود، او آهنگ‌سازی این آلبوم را تنها با نواختن پیانو پبر عهده گرفته بود. فرهاد مهراد در سال ۱۳۷۴ اولین کنسرت بعد از انقلاب خود را در شهر کلن آلمان اجرا کرد که اولین کنسرت پاپی که بعد از انقلاب مجوز اجرا در خارج از کشور را گرفت محسوب می‌شد. مهراد در سال ۱۳۷۷ توانست در هتل شرق تهران کنسرتی را اجرا کند و آلبوم برف را نیز منتشر کرد. وی پس از آن درصدد تهیه آلبومی با نام آمین بود که شامل ترانه‌هایی از کشورها و زبان‌های مختلف بود.