- موجودی: درحال حاضر موجود نمی باشد
- مدل: 174824 - 96/7
- وزن: 0.40kg
گزیده متن رسائل اخوان الصفاء و خلان الوفاء
نویسنده: علی اصغر حلبی
ناشر: زوار
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 300
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1360 - دوره چاپ: 1
کمیاب - کیفیت : نو ؛ لبه عطف سائیدگی مختصری دارد
مروری بر کتاب
توجه به اخوان الصفا و پژوهش دربارۀ آنان و رسائل ایشان از سدۀ ۱۹م آغاز شد. در کنار برخی بررسیهای ناقص، به علت نداشتن دسترسی به مجموعۀ رسائل اخوان و منابع تاریخی دست اول دربارۀ آنان، گوستار فلوگل خاورشناس آلمانی، برای نخستین بار در ۱۸۵۹م در مقالهای با عنوان «دربارۀ محتوا و مؤلف دائرهالمعارف عربی، رسائل اخوان الصفا و خلان الوفا» به پژوهشی همه سویه در این زمینه پرداخت که تا آن زمان کاملترین پژوهش به شمار میرفت.
وی پس از ذکر عناوین ۵۱ رساله، به بحث دربارۀ محتوای آنها و نیز خود اخوان و سازمان گروه ایشان میپردازد و به منابع فلسفۀ آنان اشاره میکند.رسائل اخوان الصفا و خلان الوفا دایره المعارفی بزرگ شامل ۵۲ رساله نوشته اخوان الصفا است. مؤلفان اثر هویت خود را عمداً پنهان نگه داشتهاند و تاریخ دقیق پدیدآمدن اثر نیز نامعلوم است (احتمالاً حدود نیمه دوم سده ۱۰م). رسائل شامل چهار بخش عمده است و هر بخش چندین رساله و هر رساله چندین فصل است.اثر پیرامون موضوعات مختلف از دین و هندسه و موسیقی و جغرافیا و علم حساب تااخلاق و جادو و غیره است که همگی با یک هدف اساسی نوشته شدهاند که مکرراً توسط نویسندگان اثر تأکید شدهاست، که علمآموزی ریاضتیست برای نفس که آن را برای زندگی در عالم پس مرگ آماده میکند.
خلاصه مهمی از کل اثر در یکی از رسالهها و تحت عنوان الرساله الجامعه آمدهاست.اخوان الصفاء و خلان الوفا جمعیت سری فلسفی و عرفانی است که در سده ۴ق در بصره و بغداد توسط ایرانیان تشکیل شد.هدف این گروه ترویج برادری و صفا بین مردم و رفع اختلاف فکری و مذهبی از شیوه گسترش حکومت عقل و تلفیق بین فلسفه و مذهب و ایجاد یک گونه آرمانشهر بودهاست.آنها شروع به نوشتن مقالاتی بدون گوشزد نام نویسنده نمودند و خود را اخوان الصفاء و خلان الوفا نامیدند. آنها گرچه در پژوهش به روش یونانیان مانند اقلیدس و نیکوماخوس بودند، ولی پژوهشها و نظریات آنها در زمینه حل مسئلههای مربوط به صوت از یونانیان پیشتر رفت.به گفته شفیعی کدکنی عقاید آنها توفیقی در کشف نظام موسیقیایی جهان داشتهاست.
در رساله پنجم، بخش ریاضی، در باب موسیقی سخن رفتهاست.هرچند این انجمن به صورت سری طی حیات میکرد، لکن نام چند تن از جمعیت آن، از طریق آثار ابوحیان توحیدی و دیگران شناخته شدهاست:
ابوسلیمان محمد بن معشر بُستی (معروف به المقدسی)
بوالحسن علی بن هارون زنجانی،
ابواحمد مهرجانی، (برخی از مستشرقان معتقدند که نام این شخص محمد بن احمد نهرجوری است)؛
ابوالحسن عوفی،
زید بن رفاعه