گزارشهای سیاسی واشنگتن و یادداشتهای زندان

گزارش های سیاسی واشنگتن و یادداشت های زندان

نویسنده: اللهیار صالح
به کوشش : ایرج افشار , پژمان فیروزبخش
ناشر: سخن
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 414
اندازه کتاب: وزیری سلفون - سال انتشار: 1389 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

مصور

کتاب حاضر، دربردارنده خاطرات «اللهیار صالح» - از سیاستمداران دوران پهلوی دوم- که در دو بخش تدوین گردیده است. بخش اول گزارش‌های سیاسی او به هنگام تصدی سفارت کبرای ایران در آمریکا تا سقوط دکتر مصدق و در پی آن کناره‌گیری نگارنده از مقام سفارت را شامل می‌شود و بخش دوم دربردارنده تعدادی از یادداشت‌های کوتاه وی در خانه، سفر، زندان، و بیمارستان است. نکته حائز اهمیت در این کتاب، بیان مهم‌ترین اطلاعات سیاسی در قالب یادداشت‌های روزانه درباره جریان‌ها و مسائل پشت پرده آن دوران است

 بخشی گزارشهای سیاسی اوست به هنگام تصدی سفارت کبرای ایران در امریکا تا سقوط مصدق و کناره گیری دلیرانه از مقام سفارت (1331-1332). بخش دیگر مقداری از یادداشتهای کوتاه روزانه ایشان (در خانه، سفرهای کاشان، زندانهای قصر و قزل قلعه و بیمارستان مهر به صورت تحت نظر) است و نشان دهنده گوشه ای است از رویّه پیگیرانه و بسیار منظمی که همیشه در زندگی به ثبت وقایع روزانه شخصی داشت. آنچه در این میان مهم تر است اطلاعاتی است که یادداشتهای روزانه درباره پاره ای از جریانها و مسائل سیاسی وقت در بر دارد؛ گاه به اشاره و کنایه و گاهی به تصریح؛ مانند این که:

ـ جلسات تشکیلاتی جبهه ملی و حزب ایران چه مواقع و در کجا برقرار می شد.
ـ نظر جبهۀ ملی و اللهیار صالح نسبت به حکومت دکتر علی امینی کاملا منفی بود.
ـ سبب ملاقات های اسدالله عَلَم و سرلشکر پاکروان رئیس سازمان امنیت و همایون صنعتی زاده با صالح برای جلب نظر مساعد اعضای جبهه ملی و همکاری.
ـ وضع زندان و رفتار دولت نسبت به زعمای جبهه ملی.

صالح آرانی معروف به «اللهیار صالح» یکی از فعالان سیاسی ایران است که در سال 1275 در آران و بیدگل به دنیا آمد و در سال 1360 درگذشت. او که از فعالان سیاسی مشهور ایران در دهه 30 بود، در دولت‌های مختلف از کابینه احمد قوام گرفته تا علی سهیلی و ساعد مراغه‌ای و ابراهیم حکیمی و سر آخر در کابینه دکتر محمد مصدق به عنوان وزیر در پست‌های مختلف فعالیت داشت.

اللهیار صالح بعدها فعالیت سیاسی خود را در جبهه ملی دوم ادامه داد و نقشی موثر در ملی کردن صنعت نفت ایران ایفا کرد و در دوره مبارزات دکتر مصدق همپای او برای این هدف ملی تلاش کرد، اما پس از کودتای 28 مرداد و با وجود درخواست زاهدی به ادامه کار در دولت، از سمت خود استعفا کرد.