گرد شهر با چراغ

نویسنده: محمود روح الامینی
ناشر: عطار
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 284
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1391 - دوره چاپ: 16

مروری بر کتاب

مبانی انسان شناسی

بحث در باب نظریه در علوم اجتماعی، به خصوص جامعه‌شناسی دارای پیچیدگی خاص است. مخصوصا اگر در نظر باشد که رویکرد نظریه به صورت کاربردی، معطوف به حوزه روش‌شناسی تحقیق و مبتنی بر اصول و جلوه‌های علم و تکنولوژی باشد. در کتاب حاضر، از دو رویکرد، به نقش کارکردهای اساسی نظریه‌های جامعه‌شناختی در تکوین علم و فن‌آوری در جوامع بشری اشاره و از سوی دیگر نقش سیستم‌های اجتماعی در شکل‌گیری فعالیت‌های علمی، ارزیابی شده است.

این که نگرش‌های علمی، و جهانی شدن علوم در جوامع بشری مبتنی بر چه معیارهایی است و اندیشمندان کلاسیک جامعه‌شناسی چه ویژگی‌هایی را در ساختار زیربنایی جوامع باعث گسترش روند علمی جوامع اعلام کرده‌اند، موضوع بحث کتاب است. از این رو دیدگاه‌های عمده جامعه‌شناسی از جمله کارکردگرایی، پدیدارشناسی، روش‌شناسی کارل مارکس، امیل دورکیم، ویلهلم دیلتای، ماکس وبر و... با این دید ارزیابی شده است.

سوالی که در ابتدای مباحث انسان شناسی به ذهن می رسد این است که منشا انسان چیست؟

بحث داروینیسم و تکامل انسان از میمون به انسان ،ابتدایی ترین پاسخی است که به این سوال داده میشود. که بعد از مطرح شدن آن و به دست آمدن شواهد تاریخی و باستان شناسی در خصوص انسانهای نخستین تا مدتها موضوع محافل علمی مختلف قرار گرفت.

بحث دیگری که قابل بررسی است آغاز زندگی اجتماعی است.پیدایش زبان و ایستادن انسان روی دو پا که به وی موقعیت جدیدی برای کشف محیط پیرامونش داد اولین گامهای ایجاد زندگی اجتماعی است. که موجب پیدایش ابزار و تکنیک شد.

تقسیم جوامع به گروه های کوچک مرتبط به هم اولین هسته ی شکل پذیری اقوام است. مورگان آن مرحله را مرحله توحش نامگذاری می کند، زمانی که انسان از طبیعت استفاده می کند و تولید وجود ندارد.

بعد از آن مرحله ی دامپروری و کشاورزی است: شکل گیری دوره ی یکجا نشینی که عده ای دوره ی کشاورزی و کشت و زرع  را با دوره ی دامپروری هم زمان می دانند. در این دوره دهکده ها در دشت های هموار و هم جوار رودخانه ها شکل گرفتند.

و بعد از آن مرحله ی شهر نشینی است :آغاز این دوره با پیدایش فلزات شکل گرفت که عده ای صنعت گر شدند و در دهکده ها، کشاورزان علاوه بر تولید برای مصرف خود موظف به تولید برای صنعتگران نیز شدند. بحث انبار کردن و افزودن به تولیدات و ثروت اندوزی در این دوره به وجود آمد.در ادامه برای اندازه گیری و احتساب ابزار پیدایش خط بود که با پیدایش خط تمدن شکل گرفت.

تمدن با تخصیص وظایف و سازمان بندی قشرها و هماهنگی مجموعه ای که در یک فضای جغرافیایی معین به دور هم جمع شده اند متبلور می شود که این مجموعه ی پیچیده را شهر می نامیم.که پیدایش اولین شهر متعلقه به 4000 سال پیش تخمین زده می شود.که تا دو قرن پیش رشد و تکامل آرامی داشت.بخش اداری و نظامی و دینی در مرکز شهر ها بود و پیرامون آن صنعتگران و کشاورزان زندگی می کردند. این روند تا انقلاب صنعتی اروپا ادامه داشت که در این زمان همه ی جنبه های شهر نشینی متحول شد.تکنولوژی جدید در طی دو قرن در دور افتاده ترین  نقاط هم فرهنگ ها و نظام ارزش های جوامع سنتی را زیر و رو کرد.

بنابراین می توان گفت مردم شناسی جامعه در قبال سنن و فرهنگ هایی که به سرعت دستخوش دگرگونی است وظیفه ی آنی دار تا قبل از این ازبین رفتن مظاهر سنت های کهن توسط تکنولوژی جدید لا اقل از عهده ی ثبت و ضبط آن برآید. و در جهت انطباق آن بکوشد.