وجدان بیدار ، تسامح یا تعصب

وجدان بیدار 

نویسنده: اشتفان تسوایگ (استفن زوایک)
مترجم: سیروس آرین پور
ناشر: فرزان روز
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 254
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1398 ~ 1393 - دوره چاپ: 6 ~ 3

مروری بر کتاب 

«آدمکشی هرگز، دفاع کردن از مکتبی نیست، آدم کشتن است و بس.»

چه رساست این سخن، در راستی و روشنی، نامیراست این سخن و انسانی ترین کلام هاست این سخن. با این یک جمله که گویی از پولاد سخت ساخته شده سباستین کاستلیو تا ابد روزگار حکم همه پیگردهی عقیدتی و جهان نگرانه را بر زبان رانده است.

هر دستاوردی که پیش آورده شود و هر بهانه ای که تراشیده شود، خواه منطقی و اخلاقی، خواه ملی و دینی، تا نابود کردن انسانی را پذیرفتنی بنمایاند نمی تواند اویی را تبرئه کند که به آن دست یازیده، یا آن را فرمان داده است....

کتاب وجدان بیدار در واقع سرگذشت سباستین کاستیلو است که در عصر ظلمت سده شانزدهم میلادی و در بحبوحهٔ جنبش اصلاح طلبی دینی، علیه حکومت استبدادی و ظالمانه‌ای که پاپ‌ها و در رأس آنان، ژان کالون، روحانی برجستهٔ پروتستان برپا کرده بودند، قد علم کرد و به نام انسانیت، علیه ظلم و جنایت و دنیاپرستی آنان به مبارزه‌ای بی امان پرداخت.

داستان کتاب، از سویی حول محور ژان کالون، روحانی برجسته پروتستان در سالهای استقرار وی در ژنو دور می‌زند و به عملکرد وی که نخست در سیمای یک اصلاحگر پروتستان ظهور یافت اما در نهایت یک دیکتاتوری دینی و استبداد سیاه مذهبی را در ژنو برپا کرد، می‌پردازد.

اما از سوی دیگر داستان کتاب، به زندگی سباستین کاستلیو مربوط می‌شود. سباستین کاستلیو که تا قبل از نگارش کتاب تسوایگ، حتی نزد روشنفکران اروپایی ناشناخته بود، در بیست و پنج سالگی دل به کار اصلاح دینی می‌سپارد و چون این امر زندگی او را در فرانسه به خطر می‌اندازد، ناچار به مهاجرت می‌شود و به استراسبورگ می‌رود و همت خود را صرف ترجمه مجدد عهد عتیق و جدید می‌کند تا ابهامات را در دین از میان ببرد.

سپس ناشری در ژنو ابراز تمایل می‌کند که ترجمه کاستیلو را منتشر کند؛ ولی دستگاه کالون که در این ایام در اوج قدرت است، مانع از انتشار کتاب کاستلیو می‌شود و کاستلیو برای اعتراض به این سانسور و رفع آن به ملاقات کالون می‌رود.