منطق الطیر

نویسنده: فریدالدین عطار نیشابوری
به کوشش : محمدجواد مشکور
ناشر: الهام
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 370
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1374 - دوره چاپ : 5

کیفیت : در حد نو ~ نو 

مروری بر کتاب

مقامات طیور

نویسنده مقدمه به درستی غلط های منطق الطیر چاپ گوهرین را معلول دو اصل انحراف از اصل سخن و اندیشه شخصی عطار و همچنین انحراف از قواعد ادبی و زبانی زمین و زمان او می داند و می نویسد: چاپ هایی که نسبت به چاپ گوهرین کم غلط تر به نظر می رسند آن هایی هستند که کاتبان یا مصححان آن ها کوشیده اند به میل و سلیقه خود "اصالت " سخن عطار را قربانی "فهم و تشخیص" خود کنند و عبارت را به گونه ای درآورند که از لحاظ عروض و قافیه و دستور زبان -به سلیقه خواننده معاصر- ایرادی نداشته باشد. ولی هرگز به این نیندیشیده اند که آیا این "بیت بی غلط" ارتباطی هم با سخن عطار و جهان اندیشه و سبک او دارد یا نه.

عطار دراین کتاب داستان هدهدی را شرح می دهد که راهنمای مرغان جویای سیمرغ می شود و در پیشاپیش آنان به پرواز می آید تا سرانجام از آن جمع کثیر سی مرغ را به سرزمین سیمرغ می رساند .این کتاب چکیده افکار صوفیان است درباره وادیهای طریقت و چگونگی حقیقت و کیفیت حرکت سالک از مبدا طلب تا مقصد فنا .منطِقُ‌الطِیر یا مقامات‌الطیور منظومه‌ای‌ست از عطار نیشابوری که به زبان فارسی و در قالب مثنوی در بحر رمل مسدس مقصور(محذوف) سروده شده‌است. کار سرودن این مثنوی در قرن ششم هجری قمری (۱۱۷۷ میلادی) پایان یافته‌است.

ابیات این مثنوی را بین ۴۳۰۰ تا ۴۶۰۰ بیت دانسته اند، از مثنوی‌های تمثیلی عرفان اسلامی به شمار می‌آید. مراحل و منازل در راه پوییدن و جُستن عرفان یعنی شناختن رازهای هستی در منطق‌الطیر عطار هفت منزل است. او این هفت منزل را هفت وادی یا هفت شهر عشق می‌نامد.

کتاب؛ از مثنوی‌های تمثیلی عرفان اسلامی به شمار می‌آید. مراحل و منازل در راه پوییدن و جُستن عرفان یعنی شناختن رازهای هستی در منطق‌الطیر عطار هفت منزل است. او این هفت منزل را هفت وادی یا هفت شهر عشق می‌نامد . هفت وادی به ترتیب چنین است: طلب، عشق، معرفت، استغنا، توحید، حیرت، و فقر که سرانجام به فنا می‌انجامد. در داستان منطق‌الطیر، گروهی از مرغان برای جستن و یافتن پادشاهشان سیمرغ، سفری را آغاز می‌کنند.

در هر مرحله، گروهی از مرغان از راه باز می‌مانند و به بهانه‌هایی پا پس می‌کشند تا این که پس از عبور از هفت مرحله، از گروه انبوهی از پرندگان تنها «سی مرغ» باقی می‌مانند و با نگریستن در آینه حق در می‌یابند که سیمرغ در وجود خود آن‌هاست. در نهایت با این خودشناسی مرغان جذب جذبه خداوند می‌شوند و حقیقت را در وجود خویش می‌یابند.