آیت الله شیخ محمدتقی بروجردی (۱۳۹۱-۱۳۱۵ ق)، از فقها و علمای ربانی شیعه در قرن ۱۴ قمری و از شاگردان آقا ضیاءالدین عراقی بود. وی نسبت به انحرافات و بدعت‌های فکری زمان خود، حساس بود و درباره دین و احکام بلند آن، غیرت خاصی داشت. کتاب «نهایة الافکار» به عنوان تقریر درس اصول استادش، و حاشیه بر «عروة الوثقی» که یک دوره فقه استدلالی است، از مهمترین آثار علمی او به شمار می‌‌روند.

شیخ محمدتقی در امور تحصیلی بسیار کوشا و مقید مباحثه بود و نظری قوی و سلیم، بیانی شیرین و شیوا، و اشتیاقی فراوان به درس و تحقیق داشت. وی بیش از چهار دوره کامل در درس اصول آیت الله آقا ضیاءالدین عراقی حاضر شد و سه دوره از این دروس را تقریر نمود، که ثمره آنها، کتاب نهایة الافکار است. این تقریر بهترین تقریری است که از درس اصول آقا ضیاءالدین عراقی نوشته شده و باقی مانده و یکی از منابع درس خارج اصول در حوزه‌های علمیه است.

شیخ محمدتقی تقریرات دروس دو استاد دیگرش آیات: شیخ محمدحسین نایینی و سید ابوالحسن اصفهانی را در فقه و اصول به صورت متفرقه نگاشته است.قابل ذکر است که آیت الله بروجردی به مقام علمی‌‌ و تقوایی شیخ محمدتقی عنایت خاصی داشته است. چنانکه کتاب وی با نام «رساله‌ای در اجتهاد و تقلید» را قبل از چاپ مطالعه نمود و در مجالس و محافل، از آن تمجید کرد.

همچنین کتاب «حاشیه استدلالی بر عروة الوثقی» خلاصه آرای فقهی ایشان است. در این کتاب، جایگاه مؤلف در فقه، و قدرت علمی ‌‌او متجلی است؛ همان طور که برای خواننده آن، ذوق سلیم نویسنده در استنباط و اجتهاد واضح و روشن می‌‌گردد. شیخ محمدتقی این تعلیقات را تا کتاب حج رسانده؛ و بر اثر عارضه قلبی، هنگام اشتغال به نوشتن بقیه مطالب، وفات یافته و قلم از دست مبارکش بر زمین افتاده است. وی مصداق بارز حدیث شریف نبوی صلی الله علیه و آله گردید که: «اُطلُب العلم من المهد الی اللّحد».

برچسب ها: محمدتقی بروجردی , کتاب معرفت الانسان