مروری بر اندیشه و آثار آرتور کوستلر

مروری بر اندیشه و آثار آرتور کوستلر

نویسنده: ولف می ز
مترجم: کاوه بیات , رامین کریمیان
ناشر: نشر نی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 96
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1374 - دوره چاپ: 1

مروری بر کتاب

همراه با ترجمه‌ جوکی‌ و کمیسا‌ر

آرتور کوستلر ؛ نویسنده‌ای متولد بوداپست بود که در دهه‌ی ۱۹۳۰ به حزب کمونیست آلمان پیوست. سپس به عنوان خبرنگار یکی از روزنامه‌های چپ انگلیسی برای گزارش جنگ داخلی اسپانیا به آن کشور رفت. در آنجا فالانژیست‌ها او را دستگیر و به اعدام محکوم کردند. کوستلر از زندان نجات یافت، و در همان دهه با مشاهده‌ی محاکمه‌های مسکو و تصفیه‌های هولناک استالین از کمونیسم برگشت.

موضوع پرتأثیرترین کتاب او ظلمت در نیمروز که در این مقاله درباره‌ی آن نیز بحث شده و از مدارک ارزنده‌ی تاریخ روشنفکری قرن بیستم اروپاست، همان محاکمه‌هاست. این کتاب همچنین موضوع مناظره یا مجادله‌ای معروف در ایران در اوایل ۱۳۶۰ میان نجف دریابندری از یک سو و عباس میلانی و منوچهر صفا از سوی دیگر در نشریه‌ی نقد آگاه بود.

محور آثار آرتور کستلر، محاکمات و دادگاه‌های مسکو و انحطاط انقلاب‌ها به سبب وجود فساد در قدرت حاکم است. سبک ادبی خاص وی ریشه در مبارزات سیاسی اروپا از زمان ظهور فاشیست دارد.آرتور کستلر در سراسر زندگی طولانی‌اش به جنبش‌های سیاسی مختلفی پیوست؛ گاهی به مذهب روی آورد و گاهی به دنبال علم رفت؛ زمانی ضد فاشیست و مدافع کمونیست بود و سپس از کمونیست نیز روی‌گردان شد. در طول حیاتش به مکان‌های مختلفی در سراسر دنیا سفر کرد و شاهد وقایع و جنگ‌های سیاسی بسیاری بود. کستلر ماحصل تمام این رخدادها و تجارب را در آثار متنوعی برجای نهاد .

ظلمت در نیمروز که آشکارا تحت تأثیر تجربیات کستلر در سلولهای انفرادی اسپانیا بوده است، توصیف دستگیری و زندانی شدن روباشوف، یکی از بلشویک‌های سالخورده روس، در هنگام پاک‌سازی‌های 1936 توسط استالین است. روباشوف در طول بازجویی‌های متعدد به بررسی شغل خود و وفاداری غیرقابل وصفش نسبت به کمونیسم می‌پردازد. اما طی رخدادهایی نسبت به حزب خود دچار شک می‌شود.

این رمان یک تأمل سریع و همچنین یک موفقیت تجاری بود که به سلاحی در زرادخانه جنگ سرد تبدیل شد و همچنان یکی از شناخته‌شده‌ترین و پر خواننده‌ترین رمان‌های سیاسی قرن بیستم است.آرتور کستلر قبلاً ظلمت در نیمروز را منتشر کرده و من آن را خوانده و تحسین کرده بودم؛  ظلمت در نیمروز بیان ناامیدی کستلر از حزب کمونیست بود. جاذبه‌ای که کمونیسم شوروی در اواسط 1930 داشت، درنتیجه دادگاه‌های مسکو و پیمان روسیه و آلمان در انگلیس کاهش یافته بود اما با ورود روسیه به جنگ تجدید شد و با موفقیت سلاح‌های روسی افزایش یافت.

آرتورکستلر در سال 1949، کار مخفیانه خود را با بخش تبلیغات جنگ سرد انگلیس موسوم به «دپارتمان تحقیقات اطلاعات» (IRD) آغاز کرد که بسیاری از آثار وی را بازنشر و توزیع کرد و تأمین مالی فعالیت‌های وی را نیز بر عهده گرفت. در سال 1968، به سبب سهم برجسته‌اش در فرهنگ اروپا «جایزه سونینگ» (یک جایزه فرهنگ دانمارکی است که به دلیل مشارکت‌های برجسته در فرهنگ اروپا، هر دو سال یک‌بار اهدا می‌شود.) را از آن خود کرد.

در سال 1972 به عنوان «کمیسر نظام امپراتوری انگلیس» (CBE) منصوب شد و نشان امپراتوری بریتانیا را اخذ کرد. کتاب‌های این نویسندۀ توانا پس از گذشت سال‌ها همچنان در بین آثار پرفروش قرار دارد، کتاب ظلمت در نیمروز این نویسنده جزء مهم‌ترین رمان‌های قرن بیستم است که رتبه‌ی هشتم «سایت مدرن لایبرری» برای بهترین رمان قرن بیستم را به خود اختصاص داده است.

آرتور کستلر چه از نظر عقاید سیاسی و چه رفتار و زندگی شخصی یکی از چهره‌های مشهور قرن بیستم بود. هیچ نویسنده دیگری در قرن بیستم مهارت آرتور کستلر در انجام کارهای عجیب ‌و غریب، عبور از مسیرهای مهم، حضور در وقایع سرنوشت‌ساز و هنگام وقوع فاجعه را نداشته است. هرچند خواندن آثار و زندگی‌نامۀ کستلر می‌تواند دردناک باشد، اما آثار این نویسنده سهم مهمی در درک و بینش ما از تاریخ، مسائل و وقایع مهم سیاسی و مردمان قرن بیستم دارد. خواندن آثار این نویسنده می‌تواند تجربه‌ی جالبی و منحصربه‌فردی برای خوانندگان باشد.