مراقبت و نگهداری اشیاء موزه ای

نویسنده: ا. پی آگراوال
مترجم : زهرا راحت
ناشر: وزارت ارشاد 
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 155
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1363 - دوره چاپ : 2

کمیاب - کیفیت : در حد نو 
 

مروری بر کتاب 

مصور

موزه‌ها و آثار فرهنگی و تاریخی تنها  برای بازدید و گذران اوقات فراغت و آموزش کاربرد ندارند بلکه اینگونه اماکن، محل مناسبی هستند برای حفاظت و حراست علمی از نفایس‌ بی‌بدیل هنری و اسناد، مدارک و اشیای علمی و فرهنگی که جمله آنها فرایافت‌های بازمانده از پیشینیان و نیاکان ماست که براثر مراقبت آنان، امروز، در دسترس ما قرار گرفته‌اند. در باستانشناسی، برای نگهداری از اینگونه نفایس فرهنگی ارزشمند از روش‌هایی که در علم حفاظت تعریف شده، استفاده می‌شود تا به مدد آن از خطر نابودی و دستبرد و حتی تخریب در امان بمانند. همچنین دانش حفاظت، به مرمت اشیای آسیب دیده نیز پرداخته و با بازپیرایی آن اشیا ‌و آثار معماری تا سرحد امکان به صورت آغازین درخواهند آمد و شاید در طولانی شدن عمر اینگونه آثار نفیس هم موثر باشد.

خطراتی نظیر تاثیر آب و هوا، رشد نباتات و حشرات موذی، عوامل طبیعی نظیر سیل، زلزله، باران‌های شدید در آثار تاریخی و رطوبت و دمای نامناسب تنها بخشی از حلقه بی‌پایان تجزیه و ترکیبی است که ناچارا روی زمین رخ می‌دهد و اشیا و اموال منقول و غیرمنقول و حتی ساختمان‌های قدیمی را که در معرض آنها قرار می‌گیرند آسیب‌پذیر ساخته و آنها را به خطر می‌اندازد. از جمله مواردی که در مقابل اینگونه خطرها زودتر آسیب می‌بینند عبارتند از: چوب، فلزات مختلف، کاغذ، گچ، آجر و بالاخره مواد رنگی.

نگهداری و حفاظت از این آثار نیاز به داشتن اطلاعات فنی دارد که به دانش و علم حفاظت مربوط می‌شود که امروزه به صورت شاخه‌های جدیدی از علوم و مهارت‌ها در دانشگاه‌های جهان تدریس می‌شود و آموزش‌های لازم را در خصوص نگهداری بنا‌ها و اشیای‌ موزه‌ای چه در تالارها و چه انبارهای موزه نسبت به میزان رطوبت، مقدار نور، نوع نور خشکی و برودت هوا و... خواهند داد که در کل انجام کلیه کارهای مربوط به این امور را حفاظت فنی می‌گویند. علاوه بر این در خصوص نگهداری از آثار تاریخی- فرهنگی هم، روش‌های علمی مناسب تا نوع بنا و سایت‌های تاریخی و تپه‌های باستانی آموزش داده می‌شود تا در عمل مورد استفاده قرار گیرد زیرا حفاظت از اموال فرهنگی- تاریخی نیز از وظایف متولیان امر بوده و تاکنون جنبه بین‌المللی هم پیدا کرده است.

مرمت­ گر اصول علمي اشياء را مورد ارزیابی قرار مي­ دهد  و از تخریب و آسیب آن­ها جلوگيري  می کند و در صورت نياز به مرمت آن­ها مي­ پردازد. مرمت­ گر وظيفه دارد محيط و اشياء ضدعفوني كرده دما و رطوبت نسبي متناسب را براي اشياء فراهم كند همچنین ميزان آلاینده­ هاي هوا،  نورها و پرتوهاي مضر را تحت كنترل داشته باشد. مرمت­ گر بايد داراي دانش تخصصي در رتباط با اشياء خاص نظير نقاشي­ ها، مجسمه­ ها و... باشد.

مجموعه‌های تاریخی - فرهنگی و موزه‌ها همچون شناسنامه، نشانگر هویت تاریخی و ملی ماست که فقدان آنها غیرقابل جبران است. موزه‌ها و آثار فرهنگی و تاریخی تنها برای بازدید و گذران اوقات فراغت و آموزش کاربرد ندارند بلکه اینگونه اماکن، محل مناسبی هستند برای حفاظت و حراست علمی از نفایس‌ بی‌بدیل هنری و اسناد، مدارک و اشیای علمی و فرهنگی که جمله آنها فرایافت‌های بازمانده از پیشینیان و نیاکان ماست که براثر مراقبت آنان، امروز، در دسترس ما قرار گرفته‌اند.

 به منظور حفاظت بافت قدیمی ابنیه و آثار معماری و نیز اشیای موزه‌ای اینگونه حفاظت صورت می‌گیرد،  به ویژه در گنجینه‌ها و موزه‌ها امکاناتی را فراهم می‌آورند تا آثار درون موزه‌ها از ایمنی کامل برخوردار شوند؛  بهره‌گیری از شیشه‌های چندجداره، قفل‌های ویژه، گاوصندوق‌های مطمئن، ویترین‌های مناسب با وسایل مجهز.