لیلی و مجنون

لیلی و مجنون 

نویسنده: نظامی گنجوی
به کوشش: عبدالمحمد آیتی
ناشر: علمی و فرهنگی
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 293
اندازه کتاب: رقعی - سال انتشار: 1374 - دوره چاپ: 2

مروری بر کتاب 

گزیده سخن پارسی

«لیلی و مجنون» نام مجموعه شعری از نظامی گنجوی شاعر پرآوازه ایرانی است. این مجموعه سومین مثنوی از مجموعه مثنوی‌هایی است که به خمسه نظامی معروف هستند. اگرچه نام لیلی و مجنون پیش از نظامی گنجوی نیز در اشعار و ادبیات فارسی به چشم می‌خورد، ولی نظامی برای نخستین بار آن را به شکل منظومه‌ای واحد به زبان فارسی در ۴۷۰۰ بیت به درخواست پادشاه شروان به نظم کشید.

کتاب حاضر هر چند گزیده کتاب اصلی است، اما چیزی از اصل داستان کم ندارد و اگر پیرایشی صورت گرفته، از مقدمات کتاب بوده یا در معانی مکرر آن؛ یعنی بیان یک مفهوم یا یک معنی یا یک موضوع به تعابیر گوناگون که سخن را غالبا غامض و پیچیده می‌کرده است، به طریقی که به پیوستگی اصل داستان خللی وارد نیاید. گزینش از روی چاپ شادروان وحید دستگردی و نسخه تصحیح شده دکتر ثروتیان انجام شده است. همچنین شرحی مختصر از ابیات غامض و لغات دشوار نیز بر اساس فرهنگ‌های فارسی آورده شده است.

منظومه لیلی و مجنون در مقایسه با منظومه خسرو و شیرین از همین شاعر، به درک تفاوت‌های فرهنگی اعراب و ایرانیان کمک می‌کند. شخصیت‌های داستان در روایت نظامی قراردادی بوده و تحول زیادی از حوادث داستان نمی‌پذیرند....

ای نام تو بهترین سرآغاز
بی‌نام تو نامه کی کنم باز

ای یاد تو مونس روانم
جز نام تو نیست بر زبانم

ای کار گشای هر چه هستند
نام تو کلید هر چه بستند

ای هیچ خطی نگشته ز اول
بی‌حجت نام تو مسجل

ای هست کن اساس هستی
کوته ز درت دراز دستی

ای خطبه تو تبارک الله
فیض تو همیشه بارک الله

ای هفت عروس نه عماری
بر درگه تو به پرده داری

ای هست نه بر طریق چونی
دانای برونی و درونی

ای هرچه رمیده وارمیده
در کن فیکون تو آفریده

ای واهب عقل و باعث جان
با حکم تو هست و نیست یکسان

ای محرم عالم تحیر
عالم ز تو هم تهی و هم پر

ای تو به صفات خویش موصوف
ای نهی تو منکر امر معروف

ای امر تو را نفاذ مطلق
وز امر تو کائنات مشتق

ای مقصد همت بلندان
مقصود دل نیازمندان...