لطف سخن حافظ

لطف سخن حافظ

نویسنده: محمود رکن
ناشر: فواد
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 380
اندازه کتاب: وزیری گالینگور - سال انتشار: 1375 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : نو

مروری بر کتاب

گزیده بهترین ضبط اشعار مورد اختلاف و شرح ابیات مشکل و واژه ها

...حافظ از جمله هنرمندانی است که با گذشت عمر و کسب تجربه بر غنای آثار خویش می‌افزایند. این خصیصه در بازشناسی آثار و زمان سرایش آن‌ها نقش به سزایی دارد. در کتاب حاضر که به شرح غزل‌های حافظ اختصاص دارد، اشعار او بر اساس مضمون یعنی تاریخی، سیاسی، عارفانه و عاشقانه، و هم‌چنین بر اساس زمان سرایش بررسی شده‌اند.

نویسنده معتقد است که آثار حافظ در دوره‌های مختلف زندگی وی از نظر درون‌مایه تغییر کرده است، به همین دلیل روزهای زندگی شاعر را به چهار دوره‌ تقسیم و سپس بررسی کرده و این عناوین را برای هر دوره برگزیده است: حافظ جوان، حافظ سوخته، حافظ پرخاشجو، و حافظ پیر....

گفتم مگر به گریه دلش مهربان شود            در سنگ خاره قطره باران اثر نکرد
گفتم مگر به گریه دلش مهربان کنم             در نقش سنگ قطره باران اثر نکرد
سیل سرشگ من ز دلش کین به در نبرد      چون سخت بود در دل سنگش اثر نکرد

حافظ کجا به گریه دلش مهربان کنی           حافظ چرا به گریه دلش مهربان نگشت 

پنج صورت مختلف برای مصراع اول و سه صورت مختلف برای مصراع دوم ای بیت ضبط شده است. بسیاری از ابیات منسوب به این غزل با ابیات منسوب به غزل بعد(دلبر برفت و دلشدگان را خبر نکرد)مخلوط شده است.تعیین اینکه کدام بیت به کدام یک از این دو غزل متعلق است مستلزم مقدار فراوانی کار انتقادی است که باید به نوبت خود به انجام برسد...

بنای این ایهام بر یک نکته تجربی نهاده شده از این قرار که:باران و هر چیزی مانند آن،وقتی تند و شدید ببارد قدرت نفوذ آن کم میشود و برعکس وقتی که آهسته و به تدریج می بارد در زمین نفوذ می کند.حکایت منسوب به سکاکی نیز معروف است که چون از استعداد خود برای تحصیل علم ناامید گشت،به صحرا رفت و سنگ خارایی دید که قطره های آب از بالا بر آن می چکید و به تدریج آن را سوراخ کرده بود.از این امر عبرت گرفت و دل در کار دانش بست.