کتاب حاضر، بنابر بینش فوق و در جهت تحلیل یکی از قیام های مقدس مردم مسلمانمان در مخالفت و مبارزه با طرح ننگین و استعماری "کشف حجاب" در اوج اقتدار رضا خان قلدر، تدوین شده است. این قیام، گرچه دامنه ای گسترده داشت، اما اوج پرشور و شکوه آن در حماسه ای بود که مردم مبارز مشهد در مسجد "گوهرشاد" آفریدند و با نثار قریب به چهار هزار شهید، غرور و غیرت اسلامی را در حمایت از حریم دین و حرمت ناموس خود، به زیباترین شکل به نمایش گذاشتند.

نيروهاي مذهبي به رهبري روحانيت درتحولات و حوادث مختلف تاريخ معاصر ايران نقش پيشتاز و مهمي داشتند، با اين حال، شرح آن تكاپوها از سوي جريان هاي مختلف تاريخ نگاري روشنفكري مغفول واقع شده است.‌ تاريخ نگاران وابسته به جريان‌هاي سياسي راست يا چپ نقش ناچيزي به روحانيون قائل شده و كوشيده‌اند با پرنويسي و بزرگنمايي درباره فعاليت خود از كم كاري نيروهاي مذهبي در نگارش تاريخ فعاليت هاي سياسي‌ آنها بهره برده و نقش رهبران مذهبي را در مبارزه با استعمار خارجي و استبداد داخلي در حاشيه قرار دهند.

اين كتاب در دو قسمت آن به شرح و تحليل وقايع و اتفاقات دوره رضاشاه و بخش دوم به گفت وگو با شخصيت هاي ديني و مذهبي پرداخته است. بخش نخست به عناوين مهمي چون قرارداد 1919 و هدف استعمار انگليس، شيخ محمدتقي بافقي رودرروي ديكتاتور، حمله به فرهنگ ملي - اسلامي و آغاز استعمار فرهنگي، حجاب زدايي پيش درآمد اسارت زن، اظهارات مديركارخانه بدر، بازداشت روحانيون، بهلول و نهضت خونين گوهرشاد و نگرش روشنفكران به قيام پرداخته است.

بخش دوم اين اثر به گفت وگو با حجج الاسلام علي‌محمد نجات، ميرمحمدحسين حسيني اصفهاني، آيت الله حسن شيرازي امام جمعه مشهد مقدس، فرزند آيت‌الله آقازاده و فرزند آيت‌الله شيخ عباسعلي محقق واعظ خراساني، آيت‌الله مرواريد، شيخ غلامحسين مصباح‌الهدي، شيخ علي‌اكبر مدقق خراساني رحمه‌الله عليه و همچنين گفت وگو با مهدي عبدخدايي اشاره دارد.

ساده‌اندیشانه اگر به کودتای ۱۲۹۹ بنگریم، خواهیم گفت که مثلاً چون مشیرالدوله یا سپهدار اعظم و یا... نتوانستند مطابق میل انگلستان عمل کنند، لذا آنان اقدام به کودتا کردند و تهران را فتح نمودند، اما واقعیت چیز دیگری است.

دو نهضت اسلامی همزمان- نهضت اسلامی جنگل و نهضت اسلامی خیابانی- هشدار پرخطری است برای نیروهای استعمارگر انگلیس در خاورمیانه. زیرا اگر این دو نهضت اسلامی رشد می‌کرد و گسترش می‌یافت، تمامی منافع انگلستان را در خاورمیانه به خطر می‌افکند و از طرفی انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ را مورد آسیب قرار می‌داد. بی‌جهت نیست که سفیر دولت انقلاب روسیه "روتشتین" به میرزا کوچک‌خان دستور می‌دهد که خود را به رضاخان تسلیم نماید و لنین با توجه به اینکه اعلام کمک به میرزا کوچک‌خان را کرده بود، از پشتیبانی نهضت جنگل دست می‌شوید و با کفر غرب در مورد سرکوب نهضت جنگل به توافق می‌رسد و این توافق وحشتناک، لازمه‌اش پذیرش رژیم کودتا است.

از طرفی مرحوم سیدحسن مدرس هم در فکر ایجاد یک نهضت اسلامی افتاده بود و برای تشکل نیروهای نظامی، تماس‌هایی با همفکران خویش گرفته و قرار بود افرادی مسلح بدو بپیوندند.اگر نهضت اسلامی مدرس صورت وقوع می‌یافت و با نفوذ و تقوا و فقاهت و اعلمیت و جسارتی که آن مرحوم داشت و پیوستن این نهضت‌ها به یکدیگر، در حقیقت یک رهبری انقلابی مذهبی در اینجا تشکل پیدا می‌کرد و در چنین صورتی، دیگر، قدرت کافر انگلیسی، به هیچ روی نمی‌توانست این شعله‌های عظیم انقلابی خلق مسلمان را خاموش کند، تا بتواند بر روی آن چکمه‌های سلطهٔ خویش را بگذارد.