قیام افسران خراسان و حماسه خارک

نویسنده: علی اصغر احسانی
ناشر: علم
زبان کتاب: فارسی
تعداد صفحه: 530
اندازه کتاب: وزیری گالینگور روکشدار - سال انتشار: 1378 - دوره چاپ: 1

کمیاب - کیفیت : نو ؛ لبه روکش کتاب سائیدگی مختصری دارد

مروری بر کتاب

مصور

خاطرات ما از قیام افسران خراسان 

علی اصغر احسانی از افسران ارتش در دوره ی پهلوی، خاطرات خود را از قیام گروهی از افسران خراسان در سال ۱۳۲۴ه. ش به رشته تحریر در آورده است. طرح این قیام مسلحانه چنین بود که گروهی از افسران همفکر و وابسته به حزب توده، می بایست پس از حرکت از مشهد، از طریق بجنورد به گنبد سپس به گرگان رفته و با نقشه ی دقیق و از پیش تعیین شده، پادگان های بین راه را خلع سلاح کنند، اما در همان روزهای شروع قیام، حزب توده و فرماندهان ارتش سرخ شوروی از قیام نظامیان حمایت نکردند؛ با کمین نیروهای پلیس و ژاندارمری ایران، هنگام عبور خودروهای شورشیان، آن ها را به رگبار گلوله بستند و به این ترتیب قیام افسران خراسان پس از ۵ روز، با فرجامی خونبار پایان یافت....

حزب توده بعد از قوت گرفتن در سال ۱۳۲۳ سازمان نظامی یا سازمان افسری حزب توده را ایجاد کرد. البته از همان آغاز فعالیت حزب توده، چند تن از افسران ارتش به‌ویژه نیروی هوایی که تمایلات مارکسیستی داشتند به این حزب روی آورده بودند. سازمان نظامی یا سازمان افسری حزب توده از سازمان‌های منسجم نظامی مخفی اپوزیسیون (مخالفان) بود. سازمان افسران حزب توده یک هیئت دبیران و یک هیئت اجرائی داشت. هیئت دبیران سه عضو داشت: خسرو روزبه به نام مستعار سعیدی، سرهنگ عزت‌ا‌لله سیامک و سرهنگ محمدعلی مبشری. سروان خسرو روزبه مسئولیت شاخه اطلاعات نظامی حزب را عهده‌دار بود.

خسرو روزبه در سال ۱۳۰۳ش در ملایر به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را در مدرسه آمریکایی ملایر و تحصیلات متوسطه را در همدان به پایان برد. سپس در دانشکده افسری در رشته توپخانه و در دانشکده فنی از رشته مکانیک فارغ‌التحصیل شد. او در ۱۳۲۲ به حزب توده پیوست.

در ابتدا دانشکده افسری عمده‌ترین کانون فعالیت افسران توده‌ای بود، اما بعدها با تلاش سرهنگ عبدالرضا آذر این تشکیلات نظامی سازماندهی شد. علی‌اصغر احسانی انگیزه جذب برخی افسران به حزب توده را این‌گونه توصیف می‌کند: «به این فکر می‌کردیم تفاوت فاحش طبقاتی را از میان برده و در محیط زندگی خود به بچه‌های لوس و ننر و نازپرورده‌های تیمساران و کله‌گنده‌ها درس بزرگی بدهیم؛ چرا که اینان ما را که از خانواده‌های متنفذ و ثروتمند نبودیم به چشم حقارت می‌نگریستند».

تیمور بختیار علت شکل‌گیری سازمان افسران را این‌گونه شرح می‌دهد: «حزب توده از قوای نظامی می‌ترسید و ارتش را بزرگ‌ترین دشمن خود می‌دانست؛ زیرا که یقین داشت قوای تأمینه بزرگ‌ترین ضامن حفظ استقلال و امنیت کشور است. حزب توده برای ایجاد شورش و تسخیر حکومت که هدف نهایی او بود احتیاج به قوای مسلح داشت. افرادی که تعلیمات نظامی و جنگی دیده باشند، اسلحه‌ای که این افراد با آن مجهز شده باشند و افسران و فرماندهانی که آنها را اداره کنند».